#30latDGO
Dom „Gazety Olsztyńskiej” otwarto 26 czerwca 1992 roku. Wkrótce obchodzić będziemy trzydziestą rocznicę utworzenia Oddziału Muzeum Warmii i Mazur. Siedziba Muzeum znajduje się w odbudowanym budynku dawnej redakcji i drukarni „Gazety”. Tu też od 1920 r. mieszkała rodzina Pieniężnych. https://muzeum.olsztyn.pl/6212,30-lat-domu-gazety-olsztynskiej.html
W krótkiej historii Muzeum bardzo ważny był rok 1995. Otwarto wówczas pięć wystaw: „Malarstwo Marii Lożek-Kwiatkowskiej i Eugeniusza Kwiatkowskiego (27 kwietnia-11 lipca); »Olsztyn – narodziny nowego miasta« (28.06.1995-9.04.2000, scenariusz M. Strzyżewska); „Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich – dobra utracone czy ocalone? (17 lipca – 12 października, scenariusz M. Jackiewicz-Garniec i M. Garniec); Wystawa prac artystów ze Zrzeszenia Polskich Plastyków „Elips” w Wilnie (17 października – 27 listopada) oraz „Gody – Boże Narodzenie i Nowy Rok na Warmii” (6.12.1995-20.02.1996, scenariusz E. Kaczmarek).
Największe znaczenie oraz wpływ na późniejsze projekty ekspozycyjne i edukacyjne Oddziału wywarły dwie wystawy: historyczna prezentująca odbudowę Olsztyna po 1945 roku, tworzenie struktur nowej władzy i życie codzienne miasta w tym jakże trudnym okresie przemian politycznych i ludnościowych na tym terenie – tzw. ziemiach odzyskanych oraz etnograficzna, która zapoczątkowała długoletnią współpracę Domu „Gazety Olsztyńskiej” z Działem Etnografii MWiM, a przede wszystkim autorką tej i późniejszych ekspozycji, etnografką Elżbietą Kaczmarek (1949-2015).
Podsumowanie ekspozycji historycznej najpełniej oddaje cytat ze sprawozdania z wystawy: „Funkcję przewodnika po wystawie pełni ponad 70 kartek kalendarzowych, które pod datami dziennymi zawierają zwięzły opis ważniejszych dokumentów i fotografii. Pierwsza kartka, pod datą 1 stycznia 1945 r., informuje o liczbie 50 396 mieszkańców miasta według przedwojennego spisu ludności, ostatnia zaś, z 7 października 1949 r., zapowiada otwarcie kina Odrodzenie. Ekspozycję zamyka tablica pt. Rozwój ludności Olsztyna w latach 1945— 1949”, zamieszczająca dane statystyczne dotyczące liczebności mieszkańców, narodzin i zawieranych małżeństw. W ramach tej swoistej klamry faktograficznej znajdujemy bogactwo wydarzeń związanych z organizacją struktur
administracji publicznej, początkami życia politycznego, kulturalnego, gospodarczego,
a także poznajemy zwykłe problemy dnia codziennego ludności, zarówno miejscowej, jak
i napływowej (R. Syrwid, „Olsztyn – narodziny nowego miasta. Sprawozdanie z wystawy, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1995, nr 4). Warto zauważyć, że autorka scenariusza M. Strzyżewska zastosowała na ekspozycji karty z kalendarza datujące najważniejsze wydarzenia z pierwszego pięciolecia powojennego Olsztyna. Zabieg ten, najprawdopodobniej zupełnie niezależnie zastosowano w Muzeum Powstania Warszawskiego.
Współpraca z E. Kaczmarek zaowocowała serią wystaw etnograficznych, bardzo popularnych wśród zwiedzających. Był to cykl „Cztery pory roku na Warmii” prezentujący zwyczaje Warmiaków związane bezpośrednio z następstwem pór roku i charakterystycznymi dla nich pracami rolnymi oraz obchodzonymi świętami kościelnymi. Wystawa trwała od wiosny 1998 do wiosny 1999. W 2005 r. E. Kaczmarek przygotowała ekspozycję „W karczmie, sklepie, na jarmarku”, w 2006, wspólnie z M. Strzyżewską – „Z łosierą do … Pielgrzymki na Warmii XIX-XX wieku”, a w 2010 – ostatnią już wystawę w Domu „Gazety Olsztyńskiej” – „Drogą przez warmińską wieś”. Ta ekspozycja trwała aż do 2014 r.
Konsekwencją cyklu wystaw etnograficznych było wprowadzeniem do programu edukacji Domu „Gazety Olsztyńskiej” warsztatów związanych tematycznie z kulturą ludową Warmii i Mazur. Do czasów obecnych cieszą się one największym zainteresowaniem wśród grup szkolnych i przedszkolnych odwiedzających nasze muzeum.
W krótkiej historii Muzeum bardzo ważny był rok 1995. Otwarto wówczas pięć wystaw: „Malarstwo Marii Lożek-Kwiatkowskiej i Eugeniusza Kwiatkowskiego (27 kwietnia-11 lipca); »Olsztyn – narodziny nowego miasta« (28.06.1995-9.04.2000, scenariusz M. Strzyżewska); „Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich – dobra utracone czy ocalone? (17 lipca – 12 października, scenariusz M. Jackiewicz-Garniec i M. Garniec); Wystawa prac artystów ze Zrzeszenia Polskich Plastyków „Elips” w Wilnie (17 października – 27 listopada) oraz „Gody – Boże Narodzenie i Nowy Rok na Warmii” (6.12.1995-20.02.1996, scenariusz E. Kaczmarek).
Największe znaczenie oraz wpływ na późniejsze projekty ekspozycyjne i edukacyjne Oddziału wywarły dwie wystawy: historyczna prezentująca odbudowę Olsztyna po 1945 roku, tworzenie struktur nowej władzy i życie codzienne miasta w tym jakże trudnym okresie przemian politycznych i ludnościowych na tym terenie – tzw. ziemiach odzyskanych oraz etnograficzna, która zapoczątkowała długoletnią współpracę Domu „Gazety Olsztyńskiej” z Działem Etnografii MWiM, a przede wszystkim autorką tej i późniejszych ekspozycji, etnografką Elżbietą Kaczmarek (1949-2015).
Podsumowanie ekspozycji historycznej najpełniej oddaje cytat ze sprawozdania z wystawy: „Funkcję przewodnika po wystawie pełni ponad 70 kartek kalendarzowych, które pod datami dziennymi zawierają zwięzły opis ważniejszych dokumentów i fotografii. Pierwsza kartka, pod datą 1 stycznia 1945 r., informuje o liczbie 50 396 mieszkańców miasta według przedwojennego spisu ludności, ostatnia zaś, z 7 października 1949 r., zapowiada otwarcie kina Odrodzenie. Ekspozycję zamyka tablica pt. Rozwój ludności Olsztyna w latach 1945— 1949”, zamieszczająca dane statystyczne dotyczące liczebności mieszkańców, narodzin i zawieranych małżeństw. W ramach tej swoistej klamry faktograficznej znajdujemy bogactwo wydarzeń związanych z organizacją struktur
administracji publicznej, początkami życia politycznego, kulturalnego, gospodarczego,
a także poznajemy zwykłe problemy dnia codziennego ludności, zarówno miejscowej, jak
i napływowej (R. Syrwid, „Olsztyn – narodziny nowego miasta. Sprawozdanie z wystawy, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1995, nr 4). Warto zauważyć, że autorka scenariusza M. Strzyżewska zastosowała na ekspozycji karty z kalendarza datujące najważniejsze wydarzenia z pierwszego pięciolecia powojennego Olsztyna. Zabieg ten, najprawdopodobniej zupełnie niezależnie zastosowano w Muzeum Powstania Warszawskiego.
Współpraca z E. Kaczmarek zaowocowała serią wystaw etnograficznych, bardzo popularnych wśród zwiedzających. Był to cykl „Cztery pory roku na Warmii” prezentujący zwyczaje Warmiaków związane bezpośrednio z następstwem pór roku i charakterystycznymi dla nich pracami rolnymi oraz obchodzonymi świętami kościelnymi. Wystawa trwała od wiosny 1998 do wiosny 1999. W 2005 r. E. Kaczmarek przygotowała ekspozycję „W karczmie, sklepie, na jarmarku”, w 2006, wspólnie z M. Strzyżewską – „Z łosierą do … Pielgrzymki na Warmii XIX-XX wieku”, a w 2010 – ostatnią już wystawę w Domu „Gazety Olsztyńskiej” – „Drogą przez warmińską wieś”. Ta ekspozycja trwała aż do 2014 r.
Konsekwencją cyklu wystaw etnograficznych było wprowadzeniem do programu edukacji Domu „Gazety Olsztyńskiej” warsztatów związanych tematycznie z kulturą ludową Warmii i Mazur. Do czasów obecnych cieszą się one największym zainteresowaniem wśród grup szkolnych i przedszkolnych odwiedzających nasze muzeum.
