Ostatnie wpisy z cyklu #oddeskidodeski były poświęcone osiemnastowiecznym drukom ulotnym związanym z Uniwersytetem Albrechta w Królewcu, zachowanym w zbiorach bibliotecznych Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. W dzisiejszym wpisie omówimy stanowiące znaczną ich część druki żałobne.
Autor: Grzegorz Kumorowicz
Druki żałobne to ważny element obyczajów związanych ze śmiercią i pogrzebem w okresie nowożytnym w Europie. Zgony możnych często upamiętniano okazjonalnymi drukami ulotnymi zawierającymi np. opis pogrzebu, tekst wygłoszonego kazania lub wierszowane kondolencje. Uniwersytet, jako wspólnota ludzi władających piórem, również często żegnał swoich zmarłych słowem drukowanym.
Przykładem tego obyczaju są trzy z królewieckich druków żałobnych zachowanych w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, oznaczone sygnaturami St.Dr. 1829-1831 powstały, aby uczcić śmierć Alberta Columbusa. Był to królewiecki uczony urodzony w roku 1691 lub 1692 w Miłakowie. Osiągnął stopień magistra sztuk wyzwolonych i został rektorem szkoły katedralnej. Zmarł 13 marca 1731 r.
Wszystkie trzy druki mają postać poetyckich kondolencji w postaci utworów sławiących pamięć zmarłego. Pierwszy z nich (St.Dr. 1829) liczy sobie osiem stronic i zawiera 22 krótkie utwory (5 po niemiecku, pozostałe w języku łacińskim) napisane przez uczniów pierwszej klasy szkoły katedralnej na wyspie Knipawa w Królewcu. Jeden z nich określa zmarłego nauczyciela jako „wzniesionego spośród trudów życia do gwiazd”, inny zapewnia o złożeniu kwiatów do jego grobu i podlaniu ich łzami „by nie zabrakło im wody”. Warto zauważyć, że duża część uczniów, podobnie jak zmarły Columbus, pochodziła z terenów dzisiejszych Warmii i Mazur – np. Christopher Schulz z Olsztynka.
Dwa pozostałe druki żałobne są jednostronicowe. Pierwszy z nich (St.Dr. 1831) zawiera nieco dłuższy (34 wersy) utwór poetycki autorstwa uczniów drugiej klasy. Napisany jest po łacinie dystychem elegijnym. Kończy się zapowiedzią, że „uczoność twoja, pobożność i jaśniejąca cnota pozostaną w pamięci szkoły”. Autorem utworu zawartego w kolejnym (St.Dr. 1830) jest z kolei sam prorektor królewieckiego uniwersytetu wraz z innymi uczonymi. Jest to poetycki dialog zmarłego z przyjaciółmi oraz Boską Opatrznością.
Michał Kulpa
Przykładem tego obyczaju są trzy z królewieckich druków żałobnych zachowanych w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, oznaczone sygnaturami St.Dr. 1829-1831 powstały, aby uczcić śmierć Alberta Columbusa. Był to królewiecki uczony urodzony w roku 1691 lub 1692 w Miłakowie. Osiągnął stopień magistra sztuk wyzwolonych i został rektorem szkoły katedralnej. Zmarł 13 marca 1731 r.
Wszystkie trzy druki mają postać poetyckich kondolencji w postaci utworów sławiących pamięć zmarłego. Pierwszy z nich (St.Dr. 1829) liczy sobie osiem stronic i zawiera 22 krótkie utwory (5 po niemiecku, pozostałe w języku łacińskim) napisane przez uczniów pierwszej klasy szkoły katedralnej na wyspie Knipawa w Królewcu. Jeden z nich określa zmarłego nauczyciela jako „wzniesionego spośród trudów życia do gwiazd”, inny zapewnia o złożeniu kwiatów do jego grobu i podlaniu ich łzami „by nie zabrakło im wody”. Warto zauważyć, że duża część uczniów, podobnie jak zmarły Columbus, pochodziła z terenów dzisiejszych Warmii i Mazur – np. Christopher Schulz z Olsztynka.
Dwa pozostałe druki żałobne są jednostronicowe. Pierwszy z nich (St.Dr. 1831) zawiera nieco dłuższy (34 wersy) utwór poetycki autorstwa uczniów drugiej klasy. Napisany jest po łacinie dystychem elegijnym. Kończy się zapowiedzią, że „uczoność twoja, pobożność i jaśniejąca cnota pozostaną w pamięci szkoły”. Autorem utworu zawartego w kolejnym (St.Dr. 1830) jest z kolei sam prorektor królewieckiego uniwersytetu wraz z innymi uczonymi. Jest to poetycki dialog zmarłego z przyjaciółmi oraz Boską Opatrznością.
Michał Kulpa
