Przypadającą 30 maja uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (łac. Sollemnitas Sanctissimi Corporis et Sanguinis Christi), potocznie zwaną Świętem Bożego Ciała, ustanowił w 1264 r. papież Urban IV.
Ale dopiero rok 1317 można traktować jako datę wprowadzenia święta w całym Kościele. W Polsce jako pierwszy celebrował je biskup Nankier w 1320 r. w diecezji krakowskiej. Pod koniec XIV w. w polskim kościele katolickim święto było obchodzone już we wszystkich diecezjach. Bezpośrednią przyczyną ustanowienia tego obrzędu były objawienia Julianny Cornillon z Francji, która w 1209 r. miała cykliczne widzenia świetlistej tarczy podobnej do księżyca, której lśnienie było zaburzane przez ciemną plamę. Widzenia te zostały zinterpretowane jako skutek braku wśród świąt kościelnych dnia poświęconego Najświętszemu Sakramentowi.
Obchody tego święta wiążą się z procesją z Najświętszym Sakramentem – u mieszczonym w monstrancji – po ulicach miast i wsi prowadzoną do czterech ołtarzy. Monstrancja zaczęła pełnić kluczową funkcję w liturgii tej uroczystości oraz rozpowszechniła się w całym kościele. Początkowo w celu prezentowania Najświętszego Sakramentu posługiwano się przeźroczystymi, osadzonymi na metalowej stopie, kryształowymi puszkami tzw. Ostensoriami (łac. ostendere - „patrzeć”). Następnie puszki te zaczęto zwieńczać metalowymi, pojedynczymi gotyckimi wieżyczkami, które od XIV wieku coraz bardziej rozbudowywano, upodabniając je do budowy gotyckich katedr. W okresie baroku hostię prezentowano w monstrancji z promienistą glorią w kształcie słońca. Stąd też określenie w sztuce tego typu utensyliów monstrancjami promienistymi. Na wystawie „Współistotny. Wizerunek Chrystusa w sztuce ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur” możecie zobaczyć dwie tego rodzaju monstrancje pochodzące z XVIII w.
Obchody tego święta wiążą się z procesją z Najświętszym Sakramentem – u mieszczonym w monstrancji – po ulicach miast i wsi prowadzoną do czterech ołtarzy. Monstrancja zaczęła pełnić kluczową funkcję w liturgii tej uroczystości oraz rozpowszechniła się w całym kościele. Początkowo w celu prezentowania Najświętszego Sakramentu posługiwano się przeźroczystymi, osadzonymi na metalowej stopie, kryształowymi puszkami tzw. Ostensoriami (łac. ostendere - „patrzeć”). Następnie puszki te zaczęto zwieńczać metalowymi, pojedynczymi gotyckimi wieżyczkami, które od XIV wieku coraz bardziej rozbudowywano, upodabniając je do budowy gotyckich katedr. W okresie baroku hostię prezentowano w monstrancji z promienistą glorią w kształcie słońca. Stąd też określenie w sztuce tego typu utensyliów monstrancjami promienistymi. Na wystawie „Współistotny. Wizerunek Chrystusa w sztuce ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur” możecie zobaczyć dwie tego rodzaju monstrancje pochodzące z XVIII w.
