Muzealna przystawka

Prezentowaną sprzączkę o kolistej ramie i kolcu przedłużonym w skuwkę odkryto na cmentarzysku w okolicach Niedanowa pod Nidzicą. Stanowisko to znane było już co najmniej od 1937 roku, jednak systematyczne prace archeologiczne rozpoczęto dopiero w 1959 roku pod kierunkiem Włodzimiery Ziemlińskiej-Odojowej z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Trwały one do 1970 roku. W ich wyniku udało się ustalić, iż miejsce to było wykorzystywane do chowania zmarłych już we wczesnej epoce żelaza ( ok. VI-II w. p.n.e.), kiedy okolice zamieszkiwali przedstawiciele społeczności nazywanych dziś kulturą kurhanów zachodniobałtyjskich. Od przełomu II i I w. p.n.e. użytkowanie nekropoli przejęła ludność kultury przeworskiej zaś w 2. połowie II wieku n.e. (faza B2/C1) zaczęła je wykorzystywać grupa ludności kultury wielbarskiej, która najpóźniejsze pochówki złożyła tu w 1. połowie V wieku n.e.
Ostatecznie na terenie cmentarzyska udało się z samego tylko okresu wpływów rzymskich (I-IV w. n.e.) zidentyfikować ponad 500, w zdecydowanej większości ciałopalnych, pochówków. Jednym z nich był grób nr. 255 z którego pochodzi prezentowany zabytek. Złożono go wraz ze spalonymi szczątkami dorosłego mężczyzny, żelaznym szydłem, brzytwą oraz brązową zapinką szat, w glinianej urnie, w towarzystwie innych naczyń. Pochówek ten, łączony z kulturą przeworską, kojarzony jest z germańskimi plemionami zamieszkującymi tereny po obu stronach Wisły w pierwszych wiekach naszej ery.
Wyposażenie grobu nr. 255 za: Włodzimiera Ziemlińska-Odojowa, Niedanowo. Ein Gräberfeld der Przeworsk- und Wielbark-Kultur in Nordmasowien, Kraków 1999