W poprzednich wpisach z cyklu #rękopisy prezentowaliśmy znajdujące się w księgozbiorze Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie fragmenty rękopisów średniowiecznych niegdyś użytych wtórnie jako okładki książek.
Autor: Łukasz Kulicki
Zostały one jednak w późniejszej epoce oddzielone i zabezpieczone przez konserwatorów. Tematem dzisiejszego wpisu jest księga, której okładka nadal zawiera pergaminową kartę pochodzącą ze średniowiecznego rękopisu.
Pod sygnaturą Rkps 313 kryje się papierowy kodeks liczący 134 karty. Zawiera rachunki szpitala św. Ducha w Dobrym Mieście z lat 1576-1594 sporządzone w języku niemieckim pismem typowym dla XVI wieku. Podzielone są na lata i na rubryki takie jak „przychody” „rozchody” „pieniądze z jałmużny” czy też „zapisy testamentowe”. Dla miłośnika rękopisów średniowiecznych najbardziej interesująca jest jednak okładka.
Okładka jest miękka, sporządzona z jednej karty pergaminowej podklejonej od wewnątrz makulaturą pochodzącą ze starych druków w języku niemieckim. Z tego powodu widoczna jest tylko zewnętrzna strona karty. Widać na niej 9 wersów tekstu zapisanych pismem typowym dla XIV lub XV wieku z towarzyszącą im notacją muzyczną w zapisie neumowym. Inicjały są ozdobione z użyciem czerwonego i niebieskiego atramentu. Mimo widocznego zużycia tekst jest czytelny. Są to antyfony – śpiewy towarzyszące liturgii w Kościele katolickim. Pergaminowa karta pochodzi więc z antyfonarza – księgi zawierającej teksty i melodie śpiewów liturgicznych, między innymi antyfon.
Na okładce widać także zapisany w czasach nowożytnych tytuł książki: „xenodochii Sancti Spiritus ab anno 1576 in 1594”, czyli „[rachunki] szpitala Świętego Ducha od roku 1576 do 1594”. Do pergaminowej karty przymocowane są także sznureczki służące do związywania książki.
Rękopis nie zawiera żadnych zapisów proweniencyjnych, nie da się więc ustalić, czyją był niegdyś własnością. Powstał zapewne w Dobrym Mieście i to prawdopodobnie tam sporządzono dla niego okładkę z przeznaczonego na makulaturę starego antyfonarza. Do Muzeum Warmii i Mazur trafił jako dar w 1994 r.
Michał Kulpa
Pod sygnaturą Rkps 313 kryje się papierowy kodeks liczący 134 karty. Zawiera rachunki szpitala św. Ducha w Dobrym Mieście z lat 1576-1594 sporządzone w języku niemieckim pismem typowym dla XVI wieku. Podzielone są na lata i na rubryki takie jak „przychody” „rozchody” „pieniądze z jałmużny” czy też „zapisy testamentowe”. Dla miłośnika rękopisów średniowiecznych najbardziej interesująca jest jednak okładka.
Okładka jest miękka, sporządzona z jednej karty pergaminowej podklejonej od wewnątrz makulaturą pochodzącą ze starych druków w języku niemieckim. Z tego powodu widoczna jest tylko zewnętrzna strona karty. Widać na niej 9 wersów tekstu zapisanych pismem typowym dla XIV lub XV wieku z towarzyszącą im notacją muzyczną w zapisie neumowym. Inicjały są ozdobione z użyciem czerwonego i niebieskiego atramentu. Mimo widocznego zużycia tekst jest czytelny. Są to antyfony – śpiewy towarzyszące liturgii w Kościele katolickim. Pergaminowa karta pochodzi więc z antyfonarza – księgi zawierającej teksty i melodie śpiewów liturgicznych, między innymi antyfon.
Na okładce widać także zapisany w czasach nowożytnych tytuł książki: „xenodochii Sancti Spiritus ab anno 1576 in 1594”, czyli „[rachunki] szpitala Świętego Ducha od roku 1576 do 1594”. Do pergaminowej karty przymocowane są także sznureczki służące do związywania książki.
Rękopis nie zawiera żadnych zapisów proweniencyjnych, nie da się więc ustalić, czyją był niegdyś własnością. Powstał zapewne w Dobrym Mieście i to prawdopodobnie tam sporządzono dla niego okładkę z przeznaczonego na makulaturę starego antyfonarza. Do Muzeum Warmii i Mazur trafił jako dar w 1994 r.
Michał Kulpa
