Muzealna przystawka

Urokliwe miasto Reszel znane jest przede wszystkim z gotyckiego zamku biskupiego, którego budowę rozpoczęto w 1350 r. oraz bardzo dobrze zachowanej starówki. Położona w zakolu rzeki Sajny warownia jest najlepiej rozpoznanym archeologicznie średniowiecznym obiektem obronnym na Warmii i Mazurach. Zamek wraz z jego otuliną badany był wykopaliskowo od 1973 r. przez dwadzieścia sześć sezonów przez starszą kustosz Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, mgr Izabelę Sikorską-Ulfik. Za zasługi dla rozpoznania najstarszych dziejów miasta Badaczka zaszczycona została nadaniem Jej honorowego obywatelstwa tego warmińskiego miasta.
Drzewiej uważano, że reszelski zamek – podobnie jak większość późnośredniowiecznych warowni murowanych w północno-wschodniej Polsce – zbudowany został na tzw. surowym korzeniu, czyli w miejscu wcześniej niezasiedlonym i nieużytkowanym.
Prezentowane naczynie odkryto w zachodniej części Wzgórza Zamkowego w Reszlu, obrębie wykopu 5, w warstwie osadniczej nr VI, na głębokości 1,5-1,7 m. Jest to głęboka misa wykonana z gliny wypalonej w atmosferze utleniającej. Ma wysoko osadzony, dwustożkowaty załom brzuśca, krótką szyjkę oraz starannie wygładzoną powierzchnię. Z uwagi na formę i technologię wykonania datować je należy na późny okres wpływów rzymskich (III-IV wiek po Chrystusie) i wiązać z osadnictwem kultury wielbarskiej, której etnos identyfikowany jest z germański plemieniem Gotów przybyłym z Półwyspu Skandynawskiego. Naczynie to jest charakterystyczne dla tej kultury i jako artefakt nie wyróżnia się w sposób szczególny. Niemniej godne jest szczególnej uwagi z dwóch powodów – po pierwsze odkryte zostało w miejscu, gdzie po tysiącu lat wzniesiono gotycki zamek. Po drugie jest dowodem na istnienie w zakolu rzeki Sajny, w obrębie późniejszego Reszla osady kultury wielbarskiej – najdalej na wschód wysuniętego na Warmii i Mazurach punktu osadniczego wiązanego z kulturą gocką.

Mirosław J. Hoffmann