Najcenniejszym egzemplarzem przechowywanym w Bibliotece Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, a związanym z postacią Mikołaja Kopernika, jest wolumin składający się z dwóch traktatów medycznych.
Pierwszy to „Brewiarz praktyki medycznej” („Brevarium practicae”) wydany w Pawii 1485 r. Jego autorem jest Arnold de Villa Nova – jeden z czołowych lekarzy i alchemików późnego średniowiecza. Brewiarz to kompendium ówczesnej wiedzy medycznej. Dużo miejsca poświęca w nim bólom głowy i zębów, chorobom oczu, uszu oraz schorzeniom żołądka. Drugi traktat to „O gorączkach” („De febribus”) wydany w Bolonii w 1487 r. autorstwa Michaela Savonaroli. Jest on autorem monumentalnego dzieła „Pracica canonica”, które jest pełną i kompletną wykładnią teorii humoralnej, która mówi o równowadze czterech płynów w ciele człowieka, których zaburzenie prowadzi do choroby. „De febribus” dotyczy różnego rodzaju gorączek. Autor poświęcił w nim dużo miejsca regułom żywieniowym, które miały zapobiegać chorobie oraz poruszył kwestie higieny.
O wyjątkowości woluminu świadczy zapis proweniencyjny wskazujący Kopernika jako trzeciego właściciela oraz zapisy rękopiśmienne skreślone ręką astronoma na kartach pierwszego traktatu. Jest to 38 notatek znajdujących się na kartach od 5 do 13. Zawarte tam informacje poświęcone zostały różnym schorzeniom oczu. Na ich zmętnienie lekarstwem miały być liście ruty i stare wino, ugotowane uprzednio w szklanym naczyniu. Zalecano stosowanie takiego leku codziennie w niewielkich ilościach z pomocą piórka. Na zaćmę pomagać miały wysuszone i sproszkowane drożdże z dodatkiem aloesu, zasypywane do oczu dwu- lub trzykrotnie w ciągu dnia. Kopernik zaznaczył również fragment traktatu przy którym zamieścił notatkę Pulvis mirabilis, czyli proszek cudowny. Miał pomagać na wiele dolegliwości m.in. zachowywać i poprawiać wzrok, wzmacniać trawienie oraz opóźniać powstawanie siwizny.
Wolumin jest jednym z 11 tytułów będących częścią prywatnej biblioteki Kopernika, które przechowywane są aktualnie w Polsce. Reszta jego księgozbioru trafiła do Szwecji w trakcie trwających w XVII i XVIII wieku wojen.
Obecnie traktaty prezentowane są na wystawie „Copernici tempus et studium. Czas i praca Kopernika”.
O wyjątkowości woluminu świadczy zapis proweniencyjny wskazujący Kopernika jako trzeciego właściciela oraz zapisy rękopiśmienne skreślone ręką astronoma na kartach pierwszego traktatu. Jest to 38 notatek znajdujących się na kartach od 5 do 13. Zawarte tam informacje poświęcone zostały różnym schorzeniom oczu. Na ich zmętnienie lekarstwem miały być liście ruty i stare wino, ugotowane uprzednio w szklanym naczyniu. Zalecano stosowanie takiego leku codziennie w niewielkich ilościach z pomocą piórka. Na zaćmę pomagać miały wysuszone i sproszkowane drożdże z dodatkiem aloesu, zasypywane do oczu dwu- lub trzykrotnie w ciągu dnia. Kopernik zaznaczył również fragment traktatu przy którym zamieścił notatkę Pulvis mirabilis, czyli proszek cudowny. Miał pomagać na wiele dolegliwości m.in. zachowywać i poprawiać wzrok, wzmacniać trawienie oraz opóźniać powstawanie siwizny.
Wolumin jest jednym z 11 tytułów będących częścią prywatnej biblioteki Kopernika, które przechowywane są aktualnie w Polsce. Reszta jego księgozbioru trafiła do Szwecji w trakcie trwających w XVII i XVIII wieku wojen.
Obecnie traktaty prezentowane są na wystawie „Copernici tempus et studium. Czas i praca Kopernika”.
