Moneta, którą w 2016 roku znaleźli w okolicach swojej miejscowości panowie Daniel Szmigiel i Dawid Kicki z Patryk, to srebrny denar, wybity w Rzymie wiosną 193 roku dla Manlii Skantylii, żony cesarza Didiusza Julianusa.
Na awersie widnieje udrapowane popiersie cesarzowej oraz napis w otoku: MANL SCAN-TILLA AVG, oznaczający że nosiła ona tytuł Augusty, nadawany panującym przez rzymski senat. Na rewersie monety umieszczono postać Junony (bogini niebios, małżonki Jowisza i opiekunki rzymskich kobiet), trzymającej paterę i sceptr (długie berło, symbol władzy królewskiej), z pawiem u nóg. Inskrypcja wokół głosi: IVNO RE-GINA, to jest “Królowa Juno”. Motyw medalionu i legenda otoku są charakterystyczne dla numizmatów cesarskich żon, utożsamianych w ten sposób z przymiotami postaci rzymskiego Panteonu.
Monetę wybito w “roku pięciu cesarzy”. Po śmierci Kommodusa, zamordowanego 31 grudnia 192 roku, następnego dnia na tron wstąpił Pertynaks, obwołany z poparciem ludu rzymskiego i armii. Nowemu władcy nieprzychylni byli z kolei senat i gwardia – pretorianie, z rąk których zginął po niespełna trzech miesiącach, 28 marca 193 r. W noc po jego śmierci, w koszarach tychże gwardzistów, miało też dojść do niechlubnej „licytacji cesarstwa”, którą wygrał mąż Manlii Skantylii, oferując pretorianom po 25 tysięcy sesterców na głowę. Jako cesarz przybrał imiona: Imperator Caesar Marcus Didius Salvius Iulianus Severus Augustus i rozpoczął swe panowanie „od zaraz”. Niemal równocześnie, na przełomie marca i kwietnia 193 r., wystąpili przeciw niemu i obwołali się imperatorami kolejni trzej uzurpatorzy. Byli to namiestnicy prowincji: Panonii – Septymiusz Sewer, Brytanii – Klodiusz Albinus i Syrii – Pescenniusz Niger. Pierwszy z nich ruszył od razu na Rzym, a kiedy zdobył go 1 czerwca 193 r., Didiusz został zamordowany przez własnych pretorianów.
Jak można policzyć, jego panowanie trwało zaledwie 66 dni. W tym czasie zdołał uczynić Augustami swoją żonę oraz córkę – Didię Klarę, a także przygotować i wybić monety dla ich upamiętnienia. O ich rzadkości świadczy niezwykle krótki okres emisji, sięgający najwyżej kilku tygodni, co czyni je bardzo poszukiwanymi dziś numizmatami. Prezentowany denar Manlii Scantilli może też być jedynym znanym w Polsce egzemplarzem, przez co stanowi eksponat jeszcze bardziej niezwykły i cenny.
Monetę wybito w “roku pięciu cesarzy”. Po śmierci Kommodusa, zamordowanego 31 grudnia 192 roku, następnego dnia na tron wstąpił Pertynaks, obwołany z poparciem ludu rzymskiego i armii. Nowemu władcy nieprzychylni byli z kolei senat i gwardia – pretorianie, z rąk których zginął po niespełna trzech miesiącach, 28 marca 193 r. W noc po jego śmierci, w koszarach tychże gwardzistów, miało też dojść do niechlubnej „licytacji cesarstwa”, którą wygrał mąż Manlii Skantylii, oferując pretorianom po 25 tysięcy sesterców na głowę. Jako cesarz przybrał imiona: Imperator Caesar Marcus Didius Salvius Iulianus Severus Augustus i rozpoczął swe panowanie „od zaraz”. Niemal równocześnie, na przełomie marca i kwietnia 193 r., wystąpili przeciw niemu i obwołali się imperatorami kolejni trzej uzurpatorzy. Byli to namiestnicy prowincji: Panonii – Septymiusz Sewer, Brytanii – Klodiusz Albinus i Syrii – Pescenniusz Niger. Pierwszy z nich ruszył od razu na Rzym, a kiedy zdobył go 1 czerwca 193 r., Didiusz został zamordowany przez własnych pretorianów.
Jak można policzyć, jego panowanie trwało zaledwie 66 dni. W tym czasie zdołał uczynić Augustami swoją żonę oraz córkę – Didię Klarę, a także przygotować i wybić monety dla ich upamiętnienia. O ich rzadkości świadczy niezwykle krótki okres emisji, sięgający najwyżej kilku tygodni, co czyni je bardzo poszukiwanymi dziś numizmatami. Prezentowany denar Manlii Scantilli może też być jedynym znanym w Polsce egzemplarzem, przez co stanowi eksponat jeszcze bardziej niezwykły i cenny.
