Odgruzowywanie było kwestią palącą, zajmującą mieszkańcom Olsztyna niemal całą powojenną dekadę.
Maria Zientara-Malewska wspominała początki akcji we wrześniu 1945 roku; „Powoli zaczęto usuwać z ulic sterty gruzów i cegieł. Aż strach było patrzeć na domy z wypalonymi oknami i na popękane ściany, grożące lada chwila zawaleniem. Dopiero jesienią z grubsza uprzątnięto miasto”. Pierwsze rozbiórki przyniosły ponad 560 metrów sześciennych gruzu. Brak funduszy, do którego przyznawały się władze miejskie hamował postęp prac, przyczyniając się spotęgowania problemu mieszkaniowego.
Prace porządkowe były źle przeprowadzane, a wiele z nich stawiało sobie za pierwszorzędny cel pozyskanie cegły. W Olsztynie Zarząd Miejski przeprowadził na obszarze zabytkowego przedmieścia akcję wyburzania bloków, stawiającą sobie za cel powiększenie placów i rozbiórkę charakterystycznych kamienic. Nie rzadko dochodziło do wypadków; jeden z pierwszych śmiertelnych miał miejsce przy usuwaniu ruin w czasie prac rozbiórkowych budynku na rogu ulicy Partyzantów i 1 Maja. Napisy informujące o zagrożeniu miały skłaniać mieszkańców do zachowania większej ostrożności. W marcu 1948 roku silne wiosenne wichury dokonały kolejnego spustoszenia. Jeszcze u progu lat pięćdziesiątych wypalona, trzypiętrowa kamienica przy ulicy Marii Curie-Skłodowskiej straszyła zawaleniem.
Zdaniem władz, odgruzowywanie winno być społecznym obowiązkiem poniesionym na barkach wszystkich mieszkańców miasta. Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej uważali jednak, że to bezrobotni są zobligowani ponieść trud sprzątnięcia ulic. Zwyciężyła koncepcja władz. Olsztyn był odgruzowywany społecznie, co zdecydowanie wydłużyło prace.
Autorem wykonanej w 1946 roku fotografii jest Walerian Łochacz. Uwiecznił na niej pozyskiwanie cegieł z kamienic dawnego Placu Wolności, dziś Jana Pawła II. Specjalnymi wózkami umocowanymi na szynach wywożono materiał poza obręb placu.
mw
Bibliografia;
Czernik Zbigniew, Olsztyn i miasta historycznej Warmii po drugiej wojnie światowej. Zniszczenia i odbudowa, [w:] U. Ulatowska, K. Rutkowska, L. Wawrykiewicz (red.), Olsztyński Rocznik Konserwatorski. Tom 3 – odbudowa i dekoracje Starego Miasta, 2016-2017.
Browiński Czesław, Olsztyn 1945-1970, Olsztyn 1974.
Tomkiewicz Ryszard, Życie codzienne mieszkańców powojennego Olsztyna, Olsztyn 2003.
Zientara-Malewska Maria, Śladami twardej drogi, Olsztyn 1996.
Prace porządkowe były źle przeprowadzane, a wiele z nich stawiało sobie za pierwszorzędny cel pozyskanie cegły. W Olsztynie Zarząd Miejski przeprowadził na obszarze zabytkowego przedmieścia akcję wyburzania bloków, stawiającą sobie za cel powiększenie placów i rozbiórkę charakterystycznych kamienic. Nie rzadko dochodziło do wypadków; jeden z pierwszych śmiertelnych miał miejsce przy usuwaniu ruin w czasie prac rozbiórkowych budynku na rogu ulicy Partyzantów i 1 Maja. Napisy informujące o zagrożeniu miały skłaniać mieszkańców do zachowania większej ostrożności. W marcu 1948 roku silne wiosenne wichury dokonały kolejnego spustoszenia. Jeszcze u progu lat pięćdziesiątych wypalona, trzypiętrowa kamienica przy ulicy Marii Curie-Skłodowskiej straszyła zawaleniem.
Zdaniem władz, odgruzowywanie winno być społecznym obowiązkiem poniesionym na barkach wszystkich mieszkańców miasta. Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej uważali jednak, że to bezrobotni są zobligowani ponieść trud sprzątnięcia ulic. Zwyciężyła koncepcja władz. Olsztyn był odgruzowywany społecznie, co zdecydowanie wydłużyło prace.
Autorem wykonanej w 1946 roku fotografii jest Walerian Łochacz. Uwiecznił na niej pozyskiwanie cegieł z kamienic dawnego Placu Wolności, dziś Jana Pawła II. Specjalnymi wózkami umocowanymi na szynach wywożono materiał poza obręb placu.
mw
Bibliografia;
Czernik Zbigniew, Olsztyn i miasta historycznej Warmii po drugiej wojnie światowej. Zniszczenia i odbudowa, [w:] U. Ulatowska, K. Rutkowska, L. Wawrykiewicz (red.), Olsztyński Rocznik Konserwatorski. Tom 3 – odbudowa i dekoracje Starego Miasta, 2016-2017.
Browiński Czesław, Olsztyn 1945-1970, Olsztyn 1974.
Tomkiewicz Ryszard, Życie codzienne mieszkańców powojennego Olsztyna, Olsztyn 2003.
Zientara-Malewska Maria, Śladami twardej drogi, Olsztyn 1996.
