Święta Katarzyna Aleksandryjska jest jedną z najbardziej popularnych świętych w kościele katolickim. Związane z nią tajemnice i legendy pokazują, jak niewiele wiemy o jej życiu. Piękna, młoda i majętna kobieta pochodząca ze stolicy Egiptu była obiektem westchnień wielu adoratorów. Jednak wszelkie zaloty, nawet wysoko postawionych mieszkańców miasta, były daremne, gdyż Katarzyna złożyła dozgonne śluby czystości.
Ścięcie św. Katarzyny Aleksandryjskiej, kwatera pentaptyku pasyjnego ze sceną Ukrzyżowania, 1510-1520.
W wieku osiemnastu lat stała się ofiarą prześladowań chrześcijan przez rzymskiego cesarza Maksencjusza. Kobieta zacięcie broniła swojej wiary, stanęła nawet w szranki z pięćdziesięcioma mędrcami, których przekonała do zasadności wiary chrześcijańskiej, wielu na nią nawróciła. Sceny z życia św. Katarzyny, między innymi wyżej opisana dysputa (Fot. 1), zostały przedstawione przez Malarza z Królewca na kilku kwaterach ołtarza szafkowego, który znajduje się w zbiorach Działu Sztuki Dawnej i Rzemiosła Artystycznego. Ołtarz został ufundowany dla kościoła szpitalnego Ducha Świętego w Bartoszycach w latach 1510-1520, a kwatery opowiadające życie świętej wierni mogli oglądać po zamknięciu skrzydeł.
Następstwem wygranej dysputy był gniew cesarza, który skazał Katarzynę na tortury. Jedną z nich było łamanie kości kołem. Modlitwy sprawiły, że podczas okaleczania zstąpił anioł, a samo koło rozpadło się. Scenę ukazującą modlitwę Katarzyny przy kole, jednym z jej atrybutów, również można zobaczyć poniżej (Fot. 2). Niestety gniew cesarza tylko wzrastał, a samą Katarzynę skazano w końcu na karę śmierci przez ścięcie (Fot. 3).
Opisane sceny, jak i rozbudowany program ikonograficzny całego ołtarza, można oglądać w wielkim refektarzu w Muzeum w Lidzbarku Warmińskim.
Ewelina Góra, Dział Sztuki Dawnej i Rzemiosła Artystycznego
Następstwem wygranej dysputy był gniew cesarza, który skazał Katarzynę na tortury. Jedną z nich było łamanie kości kołem. Modlitwy sprawiły, że podczas okaleczania zstąpił anioł, a samo koło rozpadło się. Scenę ukazującą modlitwę Katarzyny przy kole, jednym z jej atrybutów, również można zobaczyć poniżej (Fot. 2). Niestety gniew cesarza tylko wzrastał, a samą Katarzynę skazano w końcu na karę śmierci przez ścięcie (Fot. 3).
Opisane sceny, jak i rozbudowany program ikonograficzny całego ołtarza, można oglądać w wielkim refektarzu w Muzeum w Lidzbarku Warmińskim.
Ewelina Góra, Dział Sztuki Dawnej i Rzemiosła Artystycznego
