Dziś obchodzimy Wielki Dzień Pszczół. Od dawna ludzie spożywali miód produkowany przez pszczoły. W zbiorach Działu Sztuki Dawnej i Rzemiosła Artystycznego znajduje się z kolei naczynie do podawania tego słodkiego przysmaku w kształcie… pszczoły!
Od 2013 roku w Polsce 8 sierpnia obchodzimy Wielki Dzień Pszczół. Jest to święto, które ma przypominać o tych małych, ale niezwykle ważnych owadach i ich roli w naszym życiu. W Polsce około 80 % gatunków roślin jest zapylanych przez owady, głównie przez pszczoły. Szacuje się, że około 1/3 żywności na świecie to efekt pracy pszczół! Jednak tym, co najbardziej kojarzy nam się z tymi owadami jest oczywiście miód.
Dzisiaj miód kupujemy w słoikach, ale w sklepach nadal popularne są naczynia na patokę w kształcie ula albo beczułki. W zbiorach Działu Sztuki Dawnej i Rzemiosła Artystycznego znajduje się z kolei naczynie do podawania tego słodkiego przysmaku w kształcie… pszczoły!
Zostało ono wykonane w Zakładach Józefa Frageta po 1905 roku. Firmę Fraget założyli w 1824 dwaj bracia Alfons i Józef, którzy przybyli do Warszawy z Francji. Braciom od początku zależało na wprowadzaniu nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań, opracowywali własne stopy metali, sprowadzali nowoczesne maszyny napędzane parą i zatrudniali coraz więcej pracowników.
Największy rozkwit wytwórni przypadł na czas, kiedy zarządzał nią syn Józefa Julian i jego córka Maria Antonina. Fabryka Wyrobów Platerowanych i Srebrnych Józef Fraget dostarczała swoje wybory na dwór rosyjskiego cara, władców bałkańskich, a nawet szacha Persji czy króla Afganistanu. W okresie międzywojennym wyroby Frageta były na wyposażeniu największych kasyn i hoteli, ministerstw i instytucji rządowych. Platery z warszawskiej wytwórni znalazły się nawet na transatlantyku „Batory”, który miał być pływającą ambasadą kultury polskiej, a nad wyborem elementów jego wystroju i dekoracji czuwała specjalna Komisja Artystyczna.
Fabryka Frageta została zniszczona w czasie Powstania Warszawskiego i mimo prób wskrzeszenia jej po wojnie, pozostałości wytwórni zostały znacjonalizowane. Po połączeniu ich ze szczątkami konkurencyjnej, również przedwojennej, wytwórni braci Henneberg została utworzona, działająca do dzisiaj Warszawska Fabryka Platerów HEFRA.
Dzięki zachowanym katalogom firmy z lat 1914 i 1932 wiemy, że pszczele naczynie, które dzisiaj Państwu prezentujemy było w tym czasie produkowane, jako model nr 2953. Naczynie ma kształt pełnoplastycznej pszczoły, stojącej na nóżkach, ze złożonymi skrzydełkami. Odwłok wykonany z kolorowego szkła jest pojemnikiem na miód. Skrzydełka zostały zamocowane na zawiasach, a po ich podniesieniu widzimy owalny otwór na łyżeczkę, która była sprzedawana w komplecie (w naszym egzemplarzu niestety się nie zachowała).
Dział Sztuki Dawnej i Rzemiosła Artystycznego
Naczynie na miód, Wytwórnia Józef Fraget, Warszawa, po 1905 r.
szkło, mosiądz srebrzony
Katalog Fabryki Wyrobów Srebrnych i Platerowanych Józef Fraget, Warszawa 1932 (źródło: Polona)
Dzisiaj miód kupujemy w słoikach, ale w sklepach nadal popularne są naczynia na patokę w kształcie ula albo beczułki. W zbiorach Działu Sztuki Dawnej i Rzemiosła Artystycznego znajduje się z kolei naczynie do podawania tego słodkiego przysmaku w kształcie… pszczoły!
Zostało ono wykonane w Zakładach Józefa Frageta po 1905 roku. Firmę Fraget założyli w 1824 dwaj bracia Alfons i Józef, którzy przybyli do Warszawy z Francji. Braciom od początku zależało na wprowadzaniu nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań, opracowywali własne stopy metali, sprowadzali nowoczesne maszyny napędzane parą i zatrudniali coraz więcej pracowników.
Największy rozkwit wytwórni przypadł na czas, kiedy zarządzał nią syn Józefa Julian i jego córka Maria Antonina. Fabryka Wyrobów Platerowanych i Srebrnych Józef Fraget dostarczała swoje wybory na dwór rosyjskiego cara, władców bałkańskich, a nawet szacha Persji czy króla Afganistanu. W okresie międzywojennym wyroby Frageta były na wyposażeniu największych kasyn i hoteli, ministerstw i instytucji rządowych. Platery z warszawskiej wytwórni znalazły się nawet na transatlantyku „Batory”, który miał być pływającą ambasadą kultury polskiej, a nad wyborem elementów jego wystroju i dekoracji czuwała specjalna Komisja Artystyczna.
Fabryka Frageta została zniszczona w czasie Powstania Warszawskiego i mimo prób wskrzeszenia jej po wojnie, pozostałości wytwórni zostały znacjonalizowane. Po połączeniu ich ze szczątkami konkurencyjnej, również przedwojennej, wytwórni braci Henneberg została utworzona, działająca do dzisiaj Warszawska Fabryka Platerów HEFRA.
Dzięki zachowanym katalogom firmy z lat 1914 i 1932 wiemy, że pszczele naczynie, które dzisiaj Państwu prezentujemy było w tym czasie produkowane, jako model nr 2953. Naczynie ma kształt pełnoplastycznej pszczoły, stojącej na nóżkach, ze złożonymi skrzydełkami. Odwłok wykonany z kolorowego szkła jest pojemnikiem na miód. Skrzydełka zostały zamocowane na zawiasach, a po ich podniesieniu widzimy owalny otwór na łyżeczkę, która była sprzedawana w komplecie (w naszym egzemplarzu niestety się nie zachowała).
Dział Sztuki Dawnej i Rzemiosła Artystycznego
Naczynie na miód, Wytwórnia Józef Fraget, Warszawa, po 1905 r.
szkło, mosiądz srebrzony
Katalog Fabryki Wyrobów Srebrnych i Platerowanych Józef Fraget, Warszawa 1932 (źródło: Polona)
