Z niepamięci. Rzeźby Adolfo Wildta (1868-1931) z kolekcji Franza Rose z Dylewa
PROGRAM
10.00 – otwarcie konferencji
Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn
Miejsce. Döhlau/Dylewo. Dwór, park, kolekcja
prof. Elżbieta Jastrzębowska, Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, Warszawa
Mecenat Franza Rose i twórczość A. Wildta: współpraca pod urokiem i w okowach antyku
Grażyna Prusińska, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn
Oprowadzanie po wystawie „Z niepamięci. Rzeźby Adolfo Wildta (1868-1931) z kolekcji Franza Rose z Dylewa”
dr Piotr Jaworski, Uniwersytet Warszawski
Mecenat Franza Rose w dziedzinie malarstwa i grafiki
Agnieszka Tarasiuk, Muzeum Narodowe w Warszawie
Muzealne życie po życiu obiektów sztuki. Kolekcja dylewska
12.15 – 13.00 – przerwa kawowa i lunch
Agnieszka Zambrzycka, Akademia Sztuk Pięknych, Warszawa
Konserwacja zespołu rzeźb Adolfo Wildta z kolekcji Franza Rose z Dylewa
Magdalena Bartoś, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn
Okruchy świetności. Rodowe kolekcje w dawnych Prusach Wschodnich
prof. Robert Traba, Polska Akademia Nauk, Warszawa
Kłopotliwe dziedzictwo? Refleksje o znaczeniu sukcesji kulturowej w tworzeniu polskiej tożsamości regionalnej
14.30 - dyskusja
Udział w konferencji jest bezpłatny. Prosimy o potwierdzenie obecności do 22 października 2018 e-mailem (wydawnictwa@muzeum.olsztyn.pl) albo telefonicznie (89 527 95 96 w. 23 lub 51).
zamek w Olsztynie, sale kopernikowskie
czwartek, 25 października 2018 r., godz. 10.00
Podsumowanie
Konferencja „Z niepamięci. Rzeźby Adolfo Wildta (1868-1931) z kolekcji Franza Rose w Dylewie” przedstawiła sylwetkę włoskiego rzeźbiarza poprzez jego twórczość, przywróconą pamięci dzięki wynikom badań i pracy archeologów oraz konserwatorów dzieł sztuki. Pokazała nieznaną szerzej historię regionu przez pryzmat ważnych, ale historycznie postrzeganych w kategorii lokalnego epizodu losy jednego majątku i jego właściciela. W wystąpieniach podkreślony został wyjątkowy, wynikający z wielokulturowości charakter naszego regionu. Konferencji przyświecała myśl o potrzebie wskrzeszenia pamięci o tym, co niegdyś uznane za obce, teraz okazuje się probierzem ciągłości naszej europejskiej kulturowej przynależności.
Ważnym celem projektu był także walor edukacyjny: przedstawienie mieszkańcom miasta i regionu fragmentu historii Warmii i Mazur, skomplikowanych losów tej ziemi wpływających na kształtowanie poczucia tożsamości. Pobyt Franza Rose w Dylewie, jego działalność jako mecenasa było wydarzeniem bezprecedensowym, co podkreśla wyjątkowość miejsca. Z punktu widzenia historii sztuki ogromne znaczenie ma ocalony zespół dzieł Adolfo Wildta z wczesnego okresu jego twórczości, kiedy artysta pracował nawiązując do antycznych, renesansowych wartości w rzeźbie. Tu spotkało się upodobanie do tego okresu w sztuce mecenasa z preferencjami artysty. Ten okres jest oszczędnie reprezentowany nawet we włoskich zbiorach publicznych.
Rzeźby Adolfo Wildta z kolekcji dylewskiej trafił do zbiorów Muzeum wiosną 2016 r. Tym samym Muzeum Warmii i Mazur, kolejny raz zostało spadkobiercą spuścizn kolekcji rodów Prus Wschodnich, które w swoich majątkach tworzyły ważne kulturowo ośrodki.
Program konferencji uwzględniał historię miejsca – dylewskiego dworu, założenia parkowego wg. projektu wybitnego architekta ogrodów Johanna Larassa z zespołem rzeźb plenerowych i wspaniale prosperującego nowoczesnego gospodarstwa rolnego. Kolekcja rzeźb Adolfo Wildta przedstawiona została w trzech różnych kontekstach – genezy historyczno-artystycznej, analizy zachowanej części kolekcji w zbiorach Muzeum i zagadnień związanych problematyką konserwatorską. W kolejnym wątku destrukcję materii wykonanych z marmuru i odlanych w brązie kompozycji Wildta zestawiono ze zmierzchem pewnej struktury społecznej i sprzężonej z nią formacji kulturowej. W pałacach na kresach Prus Wschodnich lokowano znane współczesnym kolekcje, których ślady zachowały przekazy archiwalne. Te najważniejsze - artystycznie spójne, jak kolekcja rodziny Rose, przedstawiono w czasie konferencji. Podjęty też został temat znaczenia sukcesji kulturowej Prus Wschodnich w tworzeniu polskiej tożsamości regionalnej po 1945 r. Pamięć to tym kłopotliwym dziedzictwie przez lata rugowano z przestrzeni debaty publicznej, a zaniechania dotykające spuścizny materialnej dokonały dalszego spustoszenia, znikały artefakty wpisujące region w ciągłość europejskiej przeszłości. Odzyskanie pamięci o spuściźnie regionu, jej właściwym znaczeniu stało
się obszarem narracji historycznej, której istotą nie jest już kwestia rozprawiania się z tożsamością, ale zgoda na współudział w dziedziczeniu historii i brak akceptacji zacierania jej śladów.
Wystąpieniom na konferencji przysłuchiwało się przeszło 70 osób, m. in. ze środowiska naukowego UWM, Wspólnoty Kulturowej Borussia, Państwowego Liceum Plastycznego w Olsztynie. Wśród gości byli przedstawiciele warszawskiego środowiska konserwatorów zabytków a także ksiądz proboszcz z kościoła położonego na terenie dawnego dworu w Dylewie.
Organizatorzy:
Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
Warmińsko-Mazurskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych
Konferencja współfinansowana przez Samorząd Olsztyna
Wystawa „Z niepamięci. Rzeźby Adolfo Wildta (1868-1931) z kolekcji Franza Rose z Dylewa” dofinansowana ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”.
10.00 – otwarcie konferencji
Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn
Miejsce. Döhlau/Dylewo. Dwór, park, kolekcja
prof. Elżbieta Jastrzębowska, Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, Warszawa
Mecenat Franza Rose i twórczość A. Wildta: współpraca pod urokiem i w okowach antyku
Grażyna Prusińska, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn
Oprowadzanie po wystawie „Z niepamięci. Rzeźby Adolfo Wildta (1868-1931) z kolekcji Franza Rose z Dylewa”
dr Piotr Jaworski, Uniwersytet Warszawski
Mecenat Franza Rose w dziedzinie malarstwa i grafiki
Agnieszka Tarasiuk, Muzeum Narodowe w Warszawie
Muzealne życie po życiu obiektów sztuki. Kolekcja dylewska
12.15 – 13.00 – przerwa kawowa i lunch
Agnieszka Zambrzycka, Akademia Sztuk Pięknych, Warszawa
Konserwacja zespołu rzeźb Adolfo Wildta z kolekcji Franza Rose z Dylewa
Magdalena Bartoś, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn
Okruchy świetności. Rodowe kolekcje w dawnych Prusach Wschodnich
prof. Robert Traba, Polska Akademia Nauk, Warszawa
Kłopotliwe dziedzictwo? Refleksje o znaczeniu sukcesji kulturowej w tworzeniu polskiej tożsamości regionalnej
14.30 - dyskusja
Udział w konferencji jest bezpłatny. Prosimy o potwierdzenie obecności do 22 października 2018 e-mailem (wydawnictwa@muzeum.olsztyn.pl) albo telefonicznie (89 527 95 96 w. 23 lub 51).
zamek w Olsztynie, sale kopernikowskie
czwartek, 25 października 2018 r., godz. 10.00
Podsumowanie
Konferencja „Z niepamięci. Rzeźby Adolfo Wildta (1868-1931) z kolekcji Franza Rose w Dylewie” przedstawiła sylwetkę włoskiego rzeźbiarza poprzez jego twórczość, przywróconą pamięci dzięki wynikom badań i pracy archeologów oraz konserwatorów dzieł sztuki. Pokazała nieznaną szerzej historię regionu przez pryzmat ważnych, ale historycznie postrzeganych w kategorii lokalnego epizodu losy jednego majątku i jego właściciela. W wystąpieniach podkreślony został wyjątkowy, wynikający z wielokulturowości charakter naszego regionu. Konferencji przyświecała myśl o potrzebie wskrzeszenia pamięci o tym, co niegdyś uznane za obce, teraz okazuje się probierzem ciągłości naszej europejskiej kulturowej przynależności.
Ważnym celem projektu był także walor edukacyjny: przedstawienie mieszkańcom miasta i regionu fragmentu historii Warmii i Mazur, skomplikowanych losów tej ziemi wpływających na kształtowanie poczucia tożsamości. Pobyt Franza Rose w Dylewie, jego działalność jako mecenasa było wydarzeniem bezprecedensowym, co podkreśla wyjątkowość miejsca. Z punktu widzenia historii sztuki ogromne znaczenie ma ocalony zespół dzieł Adolfo Wildta z wczesnego okresu jego twórczości, kiedy artysta pracował nawiązując do antycznych, renesansowych wartości w rzeźbie. Tu spotkało się upodobanie do tego okresu w sztuce mecenasa z preferencjami artysty. Ten okres jest oszczędnie reprezentowany nawet we włoskich zbiorach publicznych.
Rzeźby Adolfo Wildta z kolekcji dylewskiej trafił do zbiorów Muzeum wiosną 2016 r. Tym samym Muzeum Warmii i Mazur, kolejny raz zostało spadkobiercą spuścizn kolekcji rodów Prus Wschodnich, które w swoich majątkach tworzyły ważne kulturowo ośrodki.
Program konferencji uwzględniał historię miejsca – dylewskiego dworu, założenia parkowego wg. projektu wybitnego architekta ogrodów Johanna Larassa z zespołem rzeźb plenerowych i wspaniale prosperującego nowoczesnego gospodarstwa rolnego. Kolekcja rzeźb Adolfo Wildta przedstawiona została w trzech różnych kontekstach – genezy historyczno-artystycznej, analizy zachowanej części kolekcji w zbiorach Muzeum i zagadnień związanych problematyką konserwatorską. W kolejnym wątku destrukcję materii wykonanych z marmuru i odlanych w brązie kompozycji Wildta zestawiono ze zmierzchem pewnej struktury społecznej i sprzężonej z nią formacji kulturowej. W pałacach na kresach Prus Wschodnich lokowano znane współczesnym kolekcje, których ślady zachowały przekazy archiwalne. Te najważniejsze - artystycznie spójne, jak kolekcja rodziny Rose, przedstawiono w czasie konferencji. Podjęty też został temat znaczenia sukcesji kulturowej Prus Wschodnich w tworzeniu polskiej tożsamości regionalnej po 1945 r. Pamięć to tym kłopotliwym dziedzictwie przez lata rugowano z przestrzeni debaty publicznej, a zaniechania dotykające spuścizny materialnej dokonały dalszego spustoszenia, znikały artefakty wpisujące region w ciągłość europejskiej przeszłości. Odzyskanie pamięci o spuściźnie regionu, jej właściwym znaczeniu stało
się obszarem narracji historycznej, której istotą nie jest już kwestia rozprawiania się z tożsamością, ale zgoda na współudział w dziedziczeniu historii i brak akceptacji zacierania jej śladów.
Wystąpieniom na konferencji przysłuchiwało się przeszło 70 osób, m. in. ze środowiska naukowego UWM, Wspólnoty Kulturowej Borussia, Państwowego Liceum Plastycznego w Olsztynie. Wśród gości byli przedstawiciele warszawskiego środowiska konserwatorów zabytków a także ksiądz proboszcz z kościoła położonego na terenie dawnego dworu w Dylewie.
Organizatorzy:
Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
Warmińsko-Mazurskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych
Konferencja współfinansowana przez Samorząd Olsztyna
Wystawa „Z niepamięci. Rzeźby Adolfo Wildta (1868-1931) z kolekcji Franza Rose z Dylewa” dofinansowana ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”.
