Prof. dr hab.Zenon Zduńczyk, Transgeneza roślin uprawnych;w poszukiwaniu kompromisu między zwolennikami i przeciwnikami GMO.
Wprawdzie uprawy roślin transgenicznych nie przekroczyły jeszcze 1% światowych zasobów gruntów ornych, a już wywołały liczne spory w środowisku naukowym, w kręgach polityków oraz organizacjach społecznych. Społeczne i gospodarcze skutki tych sporów dotyczą również Polski, importującej surowce paszowe i spożywcze (m. in. nasiona i poekstrakcyjna śrutę sojową) z krajów o szybko rosnącym areale upraw transgenicznych. Opinie i postulaty oponentów, w tym zastrzeżenia natury etycznej, środowiskowej i ekonomicznej, a przede wszystkim obawy o bezpieczeństwo żywności, wymagają uważnej analizy i wdrażania strategii minimalizowania ryzyka zdarzeń niekorzystnych. Ubiegłoroczna inicjatywa poselska, wnioski niektórych sejmików lokalnych i ostatnie decyzje rządu, zmierzające do ustanowienia Polski strefą wolną od GMO, są bardziej próbą stworzenia skansenu w centrum Europy, niż rozwiązania rzeczywistych problemów. Obowiązujące w Polsce prawo jest dostatecznie restrykcyjne, a długa droga od prób laboratoryjnych do upraw polowych pozwala eliminować produkty chybione; spośród testowanych dotąd 5 tys. roślin transgenicznych tylko 40 zostało dopuszczonych do uprawy polowej i obrotu.
Prof. dr hab. Zenon Zduńczyk jest mieszkańcem Olsztyna od 1969 roku, tj. od rozpoczęcia studiów na Wydziale Zootechnicznym ówczesnej Wyższej Szkoły Rolniczej. Na tym wydziale uzyskał stopień doktora i doktora habilitowanego nauk rolniczych z zakresu żywienia zwierząt i paszoznawstwa. Tytuł profesora nauk rolniczych otrzymał w roku 1997. W 1989 przyjął propozycję zorganizowania od podstaw warsztatu i zespołu badawczego przygotowanego do badań fizjologicznych oddziaływań żywności w nowo powstającym Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk (nazwa obecna). Efektem tej pracy jest Zakład Biologicznej Analizy Żywności, którym prof. Z. Zduńczyk kieruje i gdzie pod jego kierunkiem czworo asystentów wykonało prace doktorskie, a jeden z nich – pracę habilitacyjną. W oparciu o fundusze z KBN zakład prof. Z. Zduńczyka zrealizował 6 projektów badawczych i uczestniczył w realizacji kilkunastu projektów uzyskanych przez zespoły, z którymi współpracuje. Opublikował 148 rozpraw naukowych, w tym 80 anglojęzycznych w renomowanych czasopismach o światowym zasięgu. Wiele publikacji było efektem współpracy z zagranicznymi instytutami: IFR Norwich Laboratory, KEKI Budapeszt, ITC w Pradze, BFA Karlsruhe oraz Narodowym Centrum Badawczym w Kairze. W dorobku prof. Z. Zduńczyka są prace dotyczące bezpieczeństwa i jakości pasz oraz żywności uzyskiwanych z upraw transgenicznych, ponadto profesor dwukrotnie recenzował zasady funkcjonowania i efekty wdrożenia krajowego systemu kontroli zawartości organizmów zmodyfikowanych genetycznie w surowcach pochodzenia roślinnego, realizowanego przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
Prof. Z. Zduńczyk jest członkiem Komitetu Redakcyjnego Veterinary Medicine and Zootechnics (Litwa), członkiem The World’s Poultry Science Association oraz wiceprzewodniczącym Lokalnej Komisji Etycznej ds Doświadczeń na Zwierzętach. Po raz czwarty wchodzi w skład Zespołu Specjalistycznego P06T, powoływanego przez Ministra Nauki i Informatyzacji do rozstrzygania konkursu na projekty badawcze z zakresu nauki o żywności i żywieniu człowieka.
Słowo o prof. dr hab. Zenonie Zduńczyku - prof. dr hab. Jan Jankowski.
30 maja 2006 r.
Sale Kopernikowskie zamku olsztyńskiego.
Prof. dr hab. Zenon Zduńczyk jest mieszkańcem Olsztyna od 1969 roku, tj. od rozpoczęcia studiów na Wydziale Zootechnicznym ówczesnej Wyższej Szkoły Rolniczej. Na tym wydziale uzyskał stopień doktora i doktora habilitowanego nauk rolniczych z zakresu żywienia zwierząt i paszoznawstwa. Tytuł profesora nauk rolniczych otrzymał w roku 1997. W 1989 przyjął propozycję zorganizowania od podstaw warsztatu i zespołu badawczego przygotowanego do badań fizjologicznych oddziaływań żywności w nowo powstającym Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk (nazwa obecna). Efektem tej pracy jest Zakład Biologicznej Analizy Żywności, którym prof. Z. Zduńczyk kieruje i gdzie pod jego kierunkiem czworo asystentów wykonało prace doktorskie, a jeden z nich – pracę habilitacyjną. W oparciu o fundusze z KBN zakład prof. Z. Zduńczyka zrealizował 6 projektów badawczych i uczestniczył w realizacji kilkunastu projektów uzyskanych przez zespoły, z którymi współpracuje. Opublikował 148 rozpraw naukowych, w tym 80 anglojęzycznych w renomowanych czasopismach o światowym zasięgu. Wiele publikacji było efektem współpracy z zagranicznymi instytutami: IFR Norwich Laboratory, KEKI Budapeszt, ITC w Pradze, BFA Karlsruhe oraz Narodowym Centrum Badawczym w Kairze. W dorobku prof. Z. Zduńczyka są prace dotyczące bezpieczeństwa i jakości pasz oraz żywności uzyskiwanych z upraw transgenicznych, ponadto profesor dwukrotnie recenzował zasady funkcjonowania i efekty wdrożenia krajowego systemu kontroli zawartości organizmów zmodyfikowanych genetycznie w surowcach pochodzenia roślinnego, realizowanego przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
Prof. Z. Zduńczyk jest członkiem Komitetu Redakcyjnego Veterinary Medicine and Zootechnics (Litwa), członkiem The World’s Poultry Science Association oraz wiceprzewodniczącym Lokalnej Komisji Etycznej ds Doświadczeń na Zwierzętach. Po raz czwarty wchodzi w skład Zespołu Specjalistycznego P06T, powoływanego przez Ministra Nauki i Informatyzacji do rozstrzygania konkursu na projekty badawcze z zakresu nauki o żywności i żywieniu człowieka.
Słowo o prof. dr hab. Zenonie Zduńczyku - prof. dr hab. Jan Jankowski.
30 maja 2006 r.
Sale Kopernikowskie zamku olsztyńskiego.
