Wieczory zamkowe - cykl "Olsztyńscy uczeni"

Znajomość dziejów swego rodu, miasteczka, wsi, swego kraju i szerszego środowiska europejskiego oraz ogólnoświatowego jest naturalną potrzebą człowieka. Postulat ten wynika z odwiecznego, zakodowanego w sercach ludzi pytania ludzkości: skąd jesteśmy i dokąd zmierzamy. Historia powinna przybliżyć odpowiedź na pierwszy człon tego pytania, drugi człon należy do teologicznej dziedziny, który określamy mianem eschatologii. Usiłują go podjąć kierunki tajemne o zabarwieniu proroczym czy jasnowidzkim. Słowem historia zajmuje się wyłącznie tym „co już było". Zdaniem wielu znajomość przeszłości służy człowiekowi do poprawnego postępowania w chwili obecnej, stąd precyzuje się sformułowanie, że „historia jest nauczycielką życia", po łacinie: historia est magistra vitae. Ludzie zaaferowani sprawami bieżącego życia rzadko chyba w rozwiązywaniu swoich problemów sięgają do przeszłości. Czasami do historii sięga się w walce. Podobno niektórzy politycy III Rzeszy Niemieckiej, aby rozeznać istotę polskiej partyzantki w okresie II wojny światowej, studiowali dzieje powstania styczniowego, które właśnie miało charakter walki partyzanckiej. Historia, niezależnie od takiej usługowej roli, potrzebna jest każdemu człowiekowi w rozeznaniu jego korzeni. Kraje młode (np. Stany Zjednoczone) czasami z zazdrością patrzą na stare kultury i ich zabytki. Ks. prof. Alojzy Szorc historię traktuje jako zapotrzebowanie swego serca. Wielki wpływ wywiera na niego nie tyle opis przeszłości, co pomnik przeszłości. Przez pomnik rozumie wykopaliska archeologiczne, budynki, przedmioty kiedyś używane, a zwłaszcza dokumenty pisane. Interesują go nie tyle fakty z przeszłości, co źródła dawnych dziejów. Problemy historiozoficzne również go interesują, ale widzi ich ulotność i nawet tendencyjność. Do patrzenia na przeszłość pod aspektem dokumentu pisanego przyczyniła się wieloletnia jego praca nad korespondencją Stanisława Hozjusza, ostatnio zaś publikacja źródeł na temat parafii św. Mikołaja w Elblągu i w chwili bieżącej praca nad źródłami dotyczącymi Ignacego Krasickiego z ostatnich lat (1766-1772) przed zaborem Warmii. Niezależnie od publikacji źródeł napisał wiele rozpraw naukowych i artykułów. Największą pracą jest „Dominium warmińskie 1243-1772. Przywilej i prawo chełmińskie na tle ustroju Warmii", wydana w Olsztynie w 1990 roku. Ks. prof. Alojzy Szorc zajmuje się głównie dziejami diecezji warmińskiej, od początku do dni naszych, przy czym ulubiony okres to wieki XVI-XVIII. Uważa, że historia regionalna daje duże możliwości badawcze, by dzieje pisać nie w oparciu o opracowania, ale o źródła. Ks. prof. dr hab. Alojzy Szorc w 1954 roku ukończył Liceum Ogólnokształcące w Olecku i wstąpił do Warmińskiego Seminarium Duchownego w Olsztynie. Wyświęcony w 1959 roku. Po rocznej pracy na stanowisku wikariuza został skierowany na studia specjalistyczne na KUL-u w Lublinie. Tam studiował historię Kościoła. W 1963 roku uzyskał stopień magistra, zaś w 1966 doktora teologii. Przez cały czas pracował w Warmińskim Seminarium Duchownym jako wykładowca historii Kościoła. Ten sam przedmiot wykładał też dla świeckich na Instytucie im. Jana Pawła II. W 1988 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego na Wydziale Prawa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymał w 1999 roku. Z chwilą powstania Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego i Wydziału Teologii przez trzy lata (1999-2002) był pierwszym jego dziekanem. Obecnie jest zatrudniony w Instytucie Historii na Wydziale Humanistycznym UW-M.
Słowo o ks. prof. dr hab. Alojzym Szorcu - prof. dr hab. Jan Kotwica.
24 lutego 2004 r.
Sale Kopernikowskie zamku olsztyńskiego.