Panorama Konstantynopola - mgr Iwona B. Kluk. Koncert kameralny - zespół „Pro Musica Antiqua”.
W zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie znajduje się efektowna panorama Konstantynopola (Stambułu) malowana farbami olejnymi na płótnie o wymiarach 103 x 223 cm. Jest to jeden z nielicznych dużego formatu widoków miejskich w zbiorach olsztyńskich. Obraz został zakupiony w 1977 roku z rąk prywatnego właściciela. Już w momencie zakupu wymagał przeprowadzenia prac restauratorskich. Pełną konserwację wykonali na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych w PP PKZ w Olsztynie Maria Mączkowska i Aleksander Nowakowski pod kierunkiem Marii Erdman-Przełomcowej. Od czasu pozyskania był tylko raz eksponowany na wystawie poświęconej pamięci Marii Mączkowskiej „By czas nie zatarł i niepamięć” (2003). Jego pierwsza prezentacja nastąpi dopiero w cyklu spotkań zamkowych.
Obraz stanowi znakomity przykład sztuki malarskiej. Konstantynopol przedstawiono od strony azjatyckiej, z przedmieścia Üsküdar. Był to ważny węzeł komunikacyjny. Stąd zaczynały się bizantyjskie szlaki handlowe wiodące przez Azję. Punktem obserwacyjnym była położona na wysepce wieża Leandra, widoczna u brzegu pośrodku. Z przedmieścia Üsküdar rozpościera się widok na przylądek Seraju; z lewej strony pokazany meczet sułtana Ahmeda I, zwany Błękitnym Meczetem i kościół Mądrości Bożej (Hagia Sophia). Z prawej, na północnym azjatyckim brzegu zatoki Złotego Rogu, widoczna dzielnica cudzoziemców dawniej znana pod nazwą Pera (obecnie Beyoğlu) z charakterystyczną dla tej części miasta wieżą Galata, zniesioną przez Genueńczyków w połowie XIV wieku. Tutaj działały do 1923 roku okazałe ambasady państw europejskich.
Obraz został namalowany z natury najprawdopodobniej w 3 ćw. XIX wieku. Datowanie potwierdza umieszczenie w obrębie panoramy meczetu i pałacu Dolmabahçe nad Bosforem, wybudowanych w latach pięćdziesiątych XIX wieku dla sułtana Abdühlmecida. Przypuszczalnie obraz powstał na zamówienie, na fali wzrastającego zainteresowania państwem osmańskim w XIX stuleciu, w znacznej mierze pod wpływem nurtu romantycznego. Egzotyka miejsca przyciągała ludzi polityki i kultury. O popularności tematu świadczą zachowane obrazy, rysunki i grafiki, które zazwyczaj były wykonywane z natury. W zbiorach Rijksmuseum w Amsterdamie zachował się zespół sześćdziesięciu pięciu malowideł, wykonanych przez Jana Baptystę Vanmoura (1671–1737) na zlecenie ambasadora Holandii, Cornelisa Calkoena.
Interesującym materiałem porównawczym jest „Widok Konstantynopola z tarasu ambasady Holandii” (olej, płótno 142 x 214 cm). Na obrazie przedstawiono, na pierwszym planie, wspomnianą dzielnicę ambasad z widocznym w głębi po prawej przylądkiem Seraju. Nota bene podobne ujęcie tematu do sceny ze zbiorów holenderskich spotykamy w „Panoramie Konstantynopola z widokiem na taras i elewacje poselstwa francuskiego” (piórko, tusz 61 x 104,2 cm) z kolekcji Potockich (obecnie w Bibliotece Narodowej w Warszawie). Autorem tego rysunku jest Jan Chrystian Kamsetzer (1753–95) – architekt, dekorator, rysownik i grafik. Był stypendystą Stanisława Augusta Poniatowskiego. Dzięki królowi odbył podróż do Turcji i Grecji, towarzysząc misji dyplomatycznej K. A. Boscampa-Lasopolskiego jako dokumentalista poselstwa polskiego. Nie sposób także pominąć wyprawy Warmiaka, Ignacego Pietraszewskiego, który w połowie XIX wieku pracował przy ambasadzie rosyjskiej na stanowisku tłumacza, a który pozostawił po sobie barwny opis swojej podróży.
14 marca 2004 r.- zamek olsztyński.
Obraz stanowi znakomity przykład sztuki malarskiej. Konstantynopol przedstawiono od strony azjatyckiej, z przedmieścia Üsküdar. Był to ważny węzeł komunikacyjny. Stąd zaczynały się bizantyjskie szlaki handlowe wiodące przez Azję. Punktem obserwacyjnym była położona na wysepce wieża Leandra, widoczna u brzegu pośrodku. Z przedmieścia Üsküdar rozpościera się widok na przylądek Seraju; z lewej strony pokazany meczet sułtana Ahmeda I, zwany Błękitnym Meczetem i kościół Mądrości Bożej (Hagia Sophia). Z prawej, na północnym azjatyckim brzegu zatoki Złotego Rogu, widoczna dzielnica cudzoziemców dawniej znana pod nazwą Pera (obecnie Beyoğlu) z charakterystyczną dla tej części miasta wieżą Galata, zniesioną przez Genueńczyków w połowie XIV wieku. Tutaj działały do 1923 roku okazałe ambasady państw europejskich.
Obraz został namalowany z natury najprawdopodobniej w 3 ćw. XIX wieku. Datowanie potwierdza umieszczenie w obrębie panoramy meczetu i pałacu Dolmabahçe nad Bosforem, wybudowanych w latach pięćdziesiątych XIX wieku dla sułtana Abdühlmecida. Przypuszczalnie obraz powstał na zamówienie, na fali wzrastającego zainteresowania państwem osmańskim w XIX stuleciu, w znacznej mierze pod wpływem nurtu romantycznego. Egzotyka miejsca przyciągała ludzi polityki i kultury. O popularności tematu świadczą zachowane obrazy, rysunki i grafiki, które zazwyczaj były wykonywane z natury. W zbiorach Rijksmuseum w Amsterdamie zachował się zespół sześćdziesięciu pięciu malowideł, wykonanych przez Jana Baptystę Vanmoura (1671–1737) na zlecenie ambasadora Holandii, Cornelisa Calkoena.
Interesującym materiałem porównawczym jest „Widok Konstantynopola z tarasu ambasady Holandii” (olej, płótno 142 x 214 cm). Na obrazie przedstawiono, na pierwszym planie, wspomnianą dzielnicę ambasad z widocznym w głębi po prawej przylądkiem Seraju. Nota bene podobne ujęcie tematu do sceny ze zbiorów holenderskich spotykamy w „Panoramie Konstantynopola z widokiem na taras i elewacje poselstwa francuskiego” (piórko, tusz 61 x 104,2 cm) z kolekcji Potockich (obecnie w Bibliotece Narodowej w Warszawie). Autorem tego rysunku jest Jan Chrystian Kamsetzer (1753–95) – architekt, dekorator, rysownik i grafik. Był stypendystą Stanisława Augusta Poniatowskiego. Dzięki królowi odbył podróż do Turcji i Grecji, towarzysząc misji dyplomatycznej K. A. Boscampa-Lasopolskiego jako dokumentalista poselstwa polskiego. Nie sposób także pominąć wyprawy Warmiaka, Ignacego Pietraszewskiego, który w połowie XIX wieku pracował przy ambasadzie rosyjskiej na stanowisku tłumacza, a który pozostawił po sobie barwny opis swojej podróży.
14 marca 2004 r.- zamek olsztyński.
