30 marca 2014 r., niedziela, od godz. 11.00, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, zamek.
Godz. 11.00
Z archiwum Juliusza Malewskiego (1899–1981)
Małgorzata Strzyżewska, starszy kustosz, kierownik Domu „Gazety Olsztyńskiej”
Spośród ponad sześciuset obiektów pozyskanych w roku ubiegłym do zbiorów Domu „Gazety Olsztyńskiej” jednymi z najcenniejszych są dokumenty oraz pamiątki związane z życiem i działalnością, niezwykle zasłużonego dla historii polskiej Warmii Juliusza Malewskiego - działacza narodowego, społecznego, politycznego, organizatora spółdzielczości i bankowości stwarzającej ekonomiczne podstawy dla ruchu polskiego. Wieloletniego dyrektora Banku Ludowego w Olsztynie, działacza Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich, Związku Polskich Towarzystw Szkolnych w Niemczech, Związku Polaków w Niemczech, a po II wojnie światowej sprawującego szereg funkcji polityczno – społecznych, m.in.posła na Sejm (1952–1972).
Najcenniejsze obiekty, dotyczące okresu przedwojennego, to: jubileuszowy numer „Gazety Olsztyńskiej” z 1936 r. z dedykacją Seweryna Pieniężnego, Kalendarz dla Mazurów na rok 1939, bilans Banków Ludowych z lat 1923–1930, fotografia z balu w Domu Polskim z 1930 r. Równie interesująca jest dokumentacja okresu powojennego dotycząca: ekshumacji oraz przywiezienia do Olsztyna w 1946 r. szczątków Seweryna Pieniężnego, Jana Mazy i Leona Włodarczaka, spraw związanych z losami Warmiaków i Mazurów, a także pracy Juliusza Malewskiego w Wojewódzkiej Radzie Narodowej oraz jego działalności poselskiej (zeszyty z notatkami, rejestry interesantów z dyżurów poselskich, interwencje poselskie, korespondencja).
Pozyskane archiwum to cenne źródło informacji na temat biografii Juliusza Malewskiego oraz historii polskiej ludności rodzimej zamieszkującej nasz region.
Godz.12.00
Jubileuszowe wydanie „Gazety Olsztyńskiej” z 1 kwietnia 1936 r.
Danuta Syrwid, starszy kustosz Domu „Gazety Olsztyńskiej”.
„Bo jek zieta 50 lotków doczekała sia nasza Gazeta i jek ten mały dzieciuk, co sia co roku rozrosto i nabziera na siłach, tak i nasza Gazeta rosła i poważniała z każdam rokam” informował Seweryn Pieniężny w felietonie „Kuba spod Wartenborga gada” zamieszczonym w jubileuszowym wydaniu „Gazety Olsztyńskiej” z 1 kwietnia 1936 r. Ten cenny egzemplarz pisma z własnoręczną dedykacją S. Pieniężnego adresowaną do Juliusza Malewskiego, trafił do muzeum razem z zespołem pamiątek po znanym działaczu narodowo-społecznym, organizatorze bankowości i spółdzielczości polskiej na Warmii. W wydawnictwie, oprócz jubileuszowych życzeń przesłanych przez tak ważne postacie jak Prymas Polski August Hlond, znajdują się ciekawe artykuły dotyczące historii samej „Gazety”, wyposażenia drukarni jak również opisujące historyczno-kulturowe związki Warmii i Mazur z Polską.
Pełny numer wydania specjalnego.
Wstęp na prelekcje na podstawie bezpłatnej wejściówki pobranej z kasy muzeum.