Wspólny cykl Muzeum Warmii i Mazur oraz "Gazety Olsztyńskiej", w którym prezentujemy interesujące zabytki.
Niestrzęp głogowiec Aporia crataegi
Prezentowany motyl, to niestrzęp głogowiec. Na stałe znajduje się na ekspozycji w Muzeum Przyrody w Olsztynie. Jest on jednym z 17 gatunków motyli z rodziny bielinków, które występują na terenie Polski. Oprócz motyli bardzo licznych i powszechnie znanych, jak pospolite bielinki, np. bielinek kapustnik i rzepnik, czy kojarzony z wczesną wiosną latolistek cytrynek, do rodziny bielinków należą także gatunki rzadkie, jak np. ginące szlaczkonie: torfowiec i szafraniec.
Niestrzęp głogowiec jest dość dużym motylem, o rozpiętości skrzydeł prawie 6,5 cm. Skrzydła są barwy białej, a jedyną ozdobą jest silne użyłkowanie skrzydeł kojarzące się z małym, delikatnym witrażem. Niestety tę cechę widać tylko z bliska, stąd niestrzępy są powszechnie mylone z pospolitymi bielinkami i nawet zaawansowani przyrodnicy mogą je w terenie przeoczać.
Niestrzęp głogowiec jest mieszkańcem widnych lasów liściastych, polan, zrębów, przydroży, lubi tereny ruderalne i sąsiedztwo szlaków kolejowych. Motyl ten jest bardzo dobrym przykładem ilustrującym jak niewiele trzeba, aby gatunek rozpowszechniony i częsty stał się wielką rzadkością i przyrodniczym rarytasem. Jeszcze do pocz. lat 70. XX w. był to w Polsce gatunek rozpowszechniony i częsty, lokalnie na terenach większych sadów traktowany nawet jako szkodnik. W drugiej poł. lat 70. zniknął prawie zupełnie, a obecnie występuje w Polsce na trzech większych obszarach i kilku stanowiskach punktowych. Jeden z trzech większych rejonów występowania niestrzępa głogowca obejmuje północno – wschodnie krańce woj. warmińsko – mazurskiego, w tym obszar Puszczy Rominckiej. Ponadto wykryto go na dwóch punktowych stanowiskach: k. Barczewa i Jedwabna.
Wiosną dorosłe motyle pojawiają się od 20 maja i można je obserwować do pocz. lipca. Wkrótce po odbytych godach samice składają złoża jaj. Roślinami żywicielskimi gąsienic niestrzępa są krzewy i drzewa z rodziny różowatych, głównie głóg jednoszyjkowy, śliwa tarnina, jabłoń, grusza, jarzębina. Gąsienice żyją gromadnie i po pierwszej wylince w specjalnym kokonie rozpoczynają zimowanie. Wiosną żerują na pączkach i rozwijających się listkach. Początkowo żyją gromadnie, później się rozchodzą. Po skończonym żerowaniu następuje przepoczwarczenie, a po 2 – 3 tygodniach, po 20 maja poczwarkę opuszcza dorosły motyl.
Być może w przyszłości ten piękny motyl znów będzie liczniejszy, a spotkanie z nim będzie nam dostarczało wielu miłych wrażeń.
Ekspozycja w holu Muzeum od soboty do piątku w godz. 10.00 – 18.00
