10 maja 2012 r. Oddział Warmińsko-Mazurski SMP zorganizował wyjazd szkoleniowy do Muzeum Misyjno-Etnograficznego w Pieniężnie. W wyprawie uczestniczyli muzealnicy z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu, Muzeum M. Kopernika we Fromborku oraz Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie i Muzeum w Ostródzie. Skorzystaliśmy tam z gościnności dyrektora, zarówno placówki muzealnej jak i Referatu Misyjnego Księży Werbistów w Pieniężnie, księdza Wiesława Dudara, również członka naszego stowarzyszenia.
Po interesujących ekspozycjach oprowadzili nas: siostra Hiacynta (Zgromadzenie Misyjne Służebnic Ducha Świętego) i ksiądz Dudar. Muzeum powstało w 1965 r. dzięki staraniom o. Józefa Seydy i o. Antoniego Koszorza. Kolekcja liczy około 10 tys. eksponatów pochodzących z Chin, Filipin, Indii, Indonezji, Japonii, Papui Nowej Gwinei oraz krajów Afryki i Ameryki Łacińskiej, a więc miejsc pracy apostolskiej werbistów polskich. Obiekty gromadzone przez misjonarzy związane są z kulturą materialną i duchową, pierwotnymi religiami oraz chrześcijaństwem ludów ewangelizowanych. Z największym zainteresowaniem naszej grupy spotkały się afrykańskie i azjatyckie instrumenty muzyczne oraz krucyfiksy pochodzące z Papui Nowej Gwinei. Ksiądz Wiesław poinformował nas, że wcześniejsze wierzenia rdzennych mieszkańców tego obszaru mają wpływ na różne sposoby przedstawienia ukrzyżowanego Chrystusa. Opowiadał także o swoich doświadczeniach w pracy misyjnej oraz proweniencji niektórych obiektów.
Dodatkowo obejrzeliśmy też wystawę poświęconą skutkom awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu w 1986 r., a także zwiedziliśmy kościół seminaryjny, część zabudowań klasztornych oraz ich najbliższe otoczenie m.in. cmentarz i mauzoleum. Kompleks klasztorno-seminaryjny budowano w latach 1921-1931. Niższe Seminarium Księży Werbistów otwarto 15 maja 1922 r. W lutym 1939 r. budynki klasztorne zostały zaanektowane przez hitlerowskie seminarium nauczycielskie, a po wybuchu II wojny światowej Wehrmacht przejął Dom Misyjny św. Wojciecha tworząc w nim szpital polowy. W sierpniu 1941 r. władze hitlerowskie ostatecznie skonfiskowały budynki klasztorne i ziemię. Zakonników wypędzono, a kościół seminaryjny sprofanowano organizując w nim zwykłą aulę. Rok 1945 przyniósł pieniężnieńskim werbistom prześladowania sowieckie. Armia czerwona przejęła Dom św. Wojciecha tworząc w nim, tak jak Niemcy, szpital polowy Śmierć męczeńską ponieśli ojcowie: Gottfried Fuchs SVD, Georg Joseph Heide SVD i Johannes Frank SVD. Jesienią 1945 r. do Pieniężna przybyli pierwsi polscy werbiści. Mimo trudnych warunków już w sierpniu 1947 r. otworzono Niższe Seminarium Misyjne, a w rok później Wyższe Misyjne Seminarium Duchowne. W związku z przyszłą pracą ewangelizacyjną poza Europą program studiów rozszerzony jest o takie przedmioty jak: religiologia, etnologia, antropologia, nowe ruchy religijne, misjologia, historia misji, medycyna tropikalna oraz środki masowego przekazu.
Podczas pobytu w klasztorze obejrzeliśmy również film misyjny pt. „Cesar”, w którym została ukazana droga do kapłaństwa andyjskiego diakona Cesara Hermana Cruz Copa z Boliwii. Misjonarz, który wrócił właśnie z Japonii, opowiedział nam też o najważniejszych różnicach kulturowych z jakimi spotkał się w tym kraju, m.in. dotyczących sposobu witania się oraz wyrażania szacunku do drugiej osoby.
Ponadto w Pieniężnie zwiedziliśmy kościół św. Piotra i Pawła oraz obejrzeliśmy znajdujące się w jego bezpośrednim sąsiedztwie ruiny zamku Kapituły Warmińskiej. Zarówno świątynię, jak i zamek wybudowano w pierwszej połowie XIV w. na wzgórzu wznoszącym się nad rzeką Wałszą, tworzącą tu głęboki, malowniczy jar. Pod koniec XIX w. kościół częściowo rozebrano i przebudowano powiększając go oraz podwyższając wieżę do wysokości 60 metrów. Ze starego wyposażenia zachowały się wewnątrz XVII-wieczne figury św. Piotra i Pawła – dzieło warsztatu rzeźbiarskiego Izaaka Riga oraz gotycka monstrancja wykonana w 1643 r. przez złotnika z Dobrego Miasta – Jakuba Lettana. Na koniec odwiedziliśmy cerkiew pod wezwaniem św. Michała. Po budowie w latach 1621-1623, obiekt pełnił funkcję katolickiej kaplicy szpitalnej. Podczas konsekracji w 1700 r. nadano jej wezwanie św. Jakuba starszego i św. Rocha. Od 1945 r. należy do parafii grekokatolickiej.
Wycieczka udała się znakomicie. W klasztorze nie tylko zapoznaliśmy się z największą i najlepiej opracowaną kolekcją misyjną w Polsce, ale też zwiedziliśmy ten wspaniały obiekt. Zostaliśmy przyjęci bardzo serdecznie. Udzielono nam wszechstronnych i dokładnych informacji, jak również ugoszczono smacznym obiadem i ciastem. Dodatkowo dopisała nam pogoda.
Danuta Syrwid
Pobierz PDF
