27 czerwca, poniedziałek godz. 18.00 Otwarcie wystawy Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
Starowierski świat
Wystawa zorganizowana przez Muzeum Okręgowe w Suwałkach we współpracy z Muzeum Warmii i Mazur poświęcona jest staroobrzędowcom - grupie społeczno-wyznaniowej, która na trwałe wpisała się w krajobraz kulturowy Suwalszczyzny i Mazur. Na wystawie prezentowane będą głównie fotografie archiwalne ze zbiorów Muzeum w Suwałkach, wykonane przez badacza kultury staroobrzędowców Eugeniusza Iwańca podczas jego wieloletnich eksploracji terenowych na Suwalszczyźnie w latach 1964-1986. Fotografie dokumentują te sfery życia wspólnoty, które nie są dostępne dla zwykłych fotografów amatorów. Dotyczą zarówno codziennego życia staroobrzędowców, jak też ich praktyk obrzędowych. Fotogramy dokumentalne wzbogacone będą o przedmioty związane z kultem religijnym ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur, w tym ikony z klasztoru staroobrzędowców w Wojnowie.
Starowierzy, zwani też staroobrzędowcami to grupa społeczno-wyznaniowa, która wydzieliła się z rosyjskiej Cerkwi prawosławnej w 2. połowie XVII w. Bezpośrednią przyczyną rozłamu były reformy wprowadzone przez ówczesnego patriarchę Nikona. Wyznawcy, którzy nie uznali nowego porządku, zostali wykluczenie z łona oficjalnej Cerkwi. Prześladowania zmusiły ich do emigracji. Jedni szukali miejsca do swobodnego wyznawania swojej wiary w trudno dostępnych regionach Rosji, inni udali się do Szwecji, Kurlandii, Polski, by jeszcze później rozproszyć się po całym świecie. Na wschodnich terenach dawnej Rzeczypospolitej osiedlali się już w XVII w. W drugiej połowie XVIII w. przybyli na ziemię suwalsko-sejneńską, a w latach trzydziestych XIX w. na Mazury, zachęceni przez ówczesne władze pruskie obietnicami przywilejów. Tutaj w rejonie Wielkich Jezior założyli dwanaście wsi i sześć klasztorów. Najważniejsze było Wojnowo, gdzie powstał prężnie działający klasztor z inicjatywy starowierskiej wspólnoty w Moskwie.
Od początku starowierzy podzielili się na dwie zasadnicze grupy: popowców posiadających własne duchowieństwo oraz bezpopowców obywających się bez hierarchii duchownej, którzy z czasem rozdrobnili się na liczne odłamy. Starowierzy mieszkający obecnie w Polsce są bezpopowcami fiedosiejewcami.
Starowierzy na trwałe wpisali się w krajobraz kulturowy ziemi suwalsko-sejneńskiej i Mazur. Dzisiaj stanowią nieliczną już grupę. Na Suwalszczyźnie mają swoje wsie ze świątyniami w Suwałkach, Gabowych Grądach, Wodziłkach. Opuszczona molenna w Pogorzelcu została przeniesiona do pobliskiej wsi i służy wiernym Kościoła katolickiego. Na Mazurach jedyną czynną świątynią jest molenna wiejska w Wojnowie. Klasztor w Wojnowie, choć zachowany, stanowi własność prywatną.
Trzonem wystawy są fotografie archiwalne wykonane przez Eugeniusza Iwańca, badacza kultury staroobrzędowców, podczas jego wieloletnich eksploracji terenowych na Suwalszczyźnie w latach 1964-1986. Ukazują różne sfery życia wspólnoty. Są one dokumentem świata niedostępnego, który powoli odchodzi.
Fotogramy na wystawę zostały wypożyczone z Muzeum Okręgowego w Suwałkach, które w 2010 roku zorganizowało wystawę etnograficzną pt. „Starowierski świat”. Wystawa suwalska została wzbogacona przez obiekty kultu znajdujące się w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, pochodzące w większości z klasztoru w Wojnowie. Nabrała przez to również charakteru artystycznego.
Wystawa zorganizowana przez Muzeum Okręgowe w Suwałkach we współpracy z Muzeum Warmii i Mazur poświęcona jest staroobrzędowcom - grupie społeczno-wyznaniowej, która na trwałe wpisała się w krajobraz kulturowy Suwalszczyzny i Mazur. Na wystawie prezentowane będą głównie fotografie archiwalne ze zbiorów Muzeum w Suwałkach, wykonane przez badacza kultury staroobrzędowców Eugeniusza Iwańca podczas jego wieloletnich eksploracji terenowych na Suwalszczyźnie w latach 1964-1986. Fotografie dokumentują te sfery życia wspólnoty, które nie są dostępne dla zwykłych fotografów amatorów. Dotyczą zarówno codziennego życia staroobrzędowców, jak też ich praktyk obrzędowych. Fotogramy dokumentalne wzbogacone będą o przedmioty związane z kultem religijnym ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur, w tym ikony z klasztoru staroobrzędowców w Wojnowie.
Starowierzy, zwani też staroobrzędowcami to grupa społeczno-wyznaniowa, która wydzieliła się z rosyjskiej Cerkwi prawosławnej w 2. połowie XVII w. Bezpośrednią przyczyną rozłamu były reformy wprowadzone przez ówczesnego patriarchę Nikona. Wyznawcy, którzy nie uznali nowego porządku, zostali wykluczenie z łona oficjalnej Cerkwi. Prześladowania zmusiły ich do emigracji. Jedni szukali miejsca do swobodnego wyznawania swojej wiary w trudno dostępnych regionach Rosji, inni udali się do Szwecji, Kurlandii, Polski, by jeszcze później rozproszyć się po całym świecie. Na wschodnich terenach dawnej Rzeczypospolitej osiedlali się już w XVII w. W drugiej połowie XVIII w. przybyli na ziemię suwalsko-sejneńską, a w latach trzydziestych XIX w. na Mazury, zachęceni przez ówczesne władze pruskie obietnicami przywilejów. Tutaj w rejonie Wielkich Jezior założyli dwanaście wsi i sześć klasztorów. Najważniejsze było Wojnowo, gdzie powstał prężnie działający klasztor z inicjatywy starowierskiej wspólnoty w Moskwie.
Od początku starowierzy podzielili się na dwie zasadnicze grupy: popowców posiadających własne duchowieństwo oraz bezpopowców obywających się bez hierarchii duchownej, którzy z czasem rozdrobnili się na liczne odłamy. Starowierzy mieszkający obecnie w Polsce są bezpopowcami fiedosiejewcami.
Starowierzy na trwałe wpisali się w krajobraz kulturowy ziemi suwalsko-sejneńskiej i Mazur. Dzisiaj stanowią nieliczną już grupę. Na Suwalszczyźnie mają swoje wsie ze świątyniami w Suwałkach, Gabowych Grądach, Wodziłkach. Opuszczona molenna w Pogorzelcu została przeniesiona do pobliskiej wsi i służy wiernym Kościoła katolickiego. Na Mazurach jedyną czynną świątynią jest molenna wiejska w Wojnowie. Klasztor w Wojnowie, choć zachowany, stanowi własność prywatną.
Trzonem wystawy są fotografie archiwalne wykonane przez Eugeniusza Iwańca, badacza kultury staroobrzędowców, podczas jego wieloletnich eksploracji terenowych na Suwalszczyźnie w latach 1964-1986. Ukazują różne sfery życia wspólnoty. Są one dokumentem świata niedostępnego, który powoli odchodzi.
Fotogramy na wystawę zostały wypożyczone z Muzeum Okręgowego w Suwałkach, które w 2010 roku zorganizowało wystawę etnograficzną pt. „Starowierski świat”. Wystawa suwalska została wzbogacona przez obiekty kultu znajdujące się w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur, pochodzące w większości z klasztoru w Wojnowie. Nabrała przez to również charakteru artystycznego.
