Muzeum Warmii i Mazur w "Gazecie Olsztyńskiej" - 2007

2011-02-09 00:00:00

 

STAN WOJENNY
W drugim tygodniu miesiąca myśli wszystkich Polaków biegną ku 13-emu grudnia 1981 roku. Wiedza o tym wydarzeniu ogranicza się często tylko do stwierdzeń: że nie było teleranka, a na podwórkach stały koksowniki, przy których grzali się żołnierze. 
Nie zapominajmy, że w wyniku tych tragicznych wydarzeń zginęli ludzie. Ich najwyższa ofiara nie poszła jednak na marne, dzięki nim możemy się cieszyć wolnością i demokracją. 
Nieodłącznym symbolem tamtych czasów jest znaczek solidarności. Dziś prezentujemy ten znaczek odciśnięty na karcie tytułowej książki drugiego obiegu „Zdradzona solidarność”.
 
 
6 grudnia obchodzone są Mikołajki. W tym dniu obdarowuje się dzieci prezentami. Często w nocy z 5-go na 6-go podkłada się prezenty pod poduszkę lub umieszcza się je w wełnianej, dużej skarpecie. Dzisiejszy eksponat nawiązuje do tradycji mikołajkowej. Jest to pocztówka z pejzażem zimowym z 1901 r. będąca pamiątką rodziny Biżutów z Białegostoku. Kartka utrzymana jest w stonowanej, pastelowej kolorystyce. Na pierwszym planie wytworna dama ciągnie za sobą sanie, po brzegi wypełnione prezentami.
 
 
Żywoty Świętych Pańskich
Przełom listopada i grudnia to okres wspomnień ważnych świętych. 
Andrzeja co dziewczyn nadzieja,
Barbary, co po wodzie zwiastuje ostrą zimę,
Mikołaja – od prezentów i
Łucji – która znów zacznie wydłużać dzień. 
Jednak, czy poza popularnym i nieco ludowym pojęciu o tych świętych znamy ich, czy wiemy jak spędzili swoje życie, dlaczego zostali świętymi. Tego wszystkiego, a nawet więcej dowiemy się z pięknej XIX-wiecznej książki „Żywoty Świętych Pańskich” na wszystkie dni roku opracowane podług ks. Piotra Skargi T. J. Ojca Prokopa, kapucyna, ojca Bitschnaua, benedyktyna i innych wybitnych autorów; wydanie ósme, nakładem Miarki w Mikołowie 1927.
 
 
Święci i zwierzęta
Wielu ludzi kocha zwierzęta, wielu interesuje się także legendami ze zwierzętami w tle. Jednak to, czego nauczył się św. Malchus od mrówek, albo też, kto pomścił śmierć św. Meinrada wiedzą nieliczni. Dlatego prezentujemy dziś piękną książkę: Zwierzęta w żywotach świętych pańskich opublikowaną w Mikołowie w roku 1911. Opisuje ona rolę zwierząt w życiu świętych. Nawet gdyby zwierzęta te były tylko alegoriami cnót pamiętamy: „zwierze nigdy nie zdradzi”.
 
 
Forma do puddingu
Ta ciekawa forma do puddingu mogła służyć także do ciast. Powstała na początku XX wieku Wykonano ja z blachy mosiężnej trybowanej i platerowanej. Tego typu forma tj. kolista zakończona rodzajem krenelażu, znana była już w XIX wieku i szeroko stosowana oprócz wielu innych form. Ma ciekawą historię. Była własnością Zofii Kałużewicz, która prowadziła w Wilnie herbaciarnię do II wojny światowej. Później wraz z właścicielką przywędrowała do Olsztyna. W zbiorze Muzeum Warmii i Mazur znajduje się wiele form zarówno do ciast jak i puddingów czy pasztetu. Wszystkie są po konserwacji urzekają swoją urodą.
Dziś w ramach cyklu „Muzeum w Gazecie” pragniemy zaprezentować stary druk Ustawy Kościelne Królestwa Pruskiego krótko zebrane i wydrukowane w Królewcu roku 1731. Powodów niniejszej prezentacji jest wiele. Po pierwsze jest to unikatowy osiemnastowieczny druk królewiecki. Po wtóre prezentuje ówczesny ryt ewangelicki uzupełniony o bezcenne polskojęzyczne rękopiśmienne teksty modlitw stosowanych w Królestwie Pruskim. W końcu po trzecie; książka ta właśnie wróciła z konserwacji. Była w bardzo złym stanie, jednak zabiegi konserwatorskie sfinansowane przez Ministerstwo Kultury przywróciły jej pierwotny blask. Druk został nie tylko oczyszczony i wzmocniony, ale także powtórnie oprawiony w skórzana oprawę wykonaną tradycyjnymi osiemnastowiecznymi metodami.
 
Sezon polowań
Nasz region zawsze był bogaty w piękne lasy, a co za tym idzie we wszelką zwierzynę łowną. Zbliża się zima, niedługo rozpocznie się sezon polowań. Prezentujemy zatem książkę poświęconą tradycjom łowieckim Warmii i Mazur. Na zdjęciu Cesarz Niemiec na tradycyjnym corocznym polowaniu na jelenie w Puszczy Rominckiej. Darz bór.
 
 
Dzień Nauczyciela
14 października wszyscy jesteśmy blisko naszych nauczycieli, tak obecnych, jak też tych, którzy wywarli wpływ na to, jakimi ludźmi jesteśmy. By ożywić szkolne wspomnienia prezentujemy w cyklu „Muzeum w Gazecie” dziewiętnastowieczny Elementarz toruński. Pewnie nikt z żyjących się z niego nie uczył, ale elementarz zawsze otwiera nasz szkolny świat.

 
 
Otto Hupp i Oktoberfets
W ubiegłym tygodniu rozpoczęło się największe na świecie święto piwa – bawarski Oktoberfest. Piszemy o tym z dwóch powodów; po pierwsze, że piwo to nie tylko napój, ale część kultury europejskiej. Po drugie w cyklu „Muzeum w gazecie” chcemy zaprezentować piękne etykiet piwne zaprojektowane przez prof. Otto Hupppa znanego na Warmii i Mazurach z herbarza miast pruskich. Etykiety te to doskonały przykład syntezy dzieła sztuki użytkowej i elementów życia codziennego.
 
 
Wyjątkowa cukiernica
Naczynie, dziś prezentowane to platerowana, mosiężna i srebrzona cukiernica powstała około 1888 roku w firmie Schiffers A. B. et Co., która działała w Warszawie do rozpoczęcia pierwszej wojny światowej. W tym czasie w Warszawie istniało wiele fabryk wyrobów platerowanych tak modnych wśród mniej zamożnego mieszczaństwa, które chcąc naśladować elity w wystawności życia byli ich głównymi klientami. Wyjątkowość tej cukiernicy polega na tym, że fabryka, w której powstała, produkowała „stołowiznę” nieomal wyłącznie na rynek rosyjski. Stąd jej rzadkość w zbiorach polskich muzeów i prywatnych kolekcjach.
 
 
Czarno-biała fotografia z 1973 r. 
przedstawia Gerarda Skoka w niecodziennej sytuacji. Znany literat i intelektualista przy pracy z łopatą. Na zdjęciu zabawna dedykacja: „Pracuj, pracuj aż ci garb sam wyrośnie – wdzięczne Obiboki”. 
Gerard Skok przez trzy lata był zastępcą redaktora naczelnego „Panoramy Północy”. W latach 1970 - 1972 pełnił funkcję dyrektora Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego, a następnie redaktora naczelnego miesięcznika „Warmia i Mazury”, wreszcie w latach 1977 - 1982 został zastępcą dyrektora Wydawnictwa „Pojezierze”. Debiutował w 1957 roku opowiadaniem pod tytułem „Stary człowiek pod lipą”.
 
 
Pojemnik na perfumy
Wśród licznych nabytków - darów jakie w 2007 roku wzbogaciły zbiory Rzemiosła Artystycznego znajduje się przedmiot wyjątkowej urody. Jest to pojemnik na perfumy darowany do zbiorów  przez Halinę Wilkońską z Olsztyna. Wykonany jest z porcelany malowanej naszkliwnie i złoconej. Ma modną w połowie XIX wieku formę i dekorację. Ozdobiony jest imitacją kamieni szlachetnych i półszlachetnych, które otaczają pojemnik naokoło. Kolory są intensywne, dekoracja roślinna pokrywająca płaszcz naczynia wyrysowana grubą złotą linią. Ten piękny pojemnik stanowił zapewne jeden z elementów zestawu toaletowego eleganckiej damy.
 
 
Widokówka w odcieniach zieleni z 1900 r. 
wydana nakładem W. E. Haricha z Olsztyna. Przedstawia fragment miasta – ujęcie na zamek od strony północno – zachodniej. Widok obejmuje zabudowania od Wysokiej Bramy (z lewej strony) do zamku (z prawej strony). Na pierwszym planie zabudowania młyńskie, w głębi widoczna zabudowa przy Targu Rybnym, dach katedry oraz kościoła ewangelickiego. Pod widokiem na całej szerokości odręczna korespondencja w języku niemieckim.
Karta przeszła obieg pocztowy, o czym zaświadcza znaczek i stempel pocztowy umieszczony w prawym górnym rogu. Korespondencja została nadana w Olsztynie, a odebrana w Elblągu.
 
 
W zbiorze Rzemiosła Artystycznego MWi M odnaleźć można ciekawy zbiór przedmiotów codziennego użytku wykonanych z miedzi i mosiądzu. Wśród nich kilkanaście form do wypieku ciast, pasztetów i puddingów. Przedmioty te pochodzą głównie z XIX i początku XX wieku. Prezentowana dziś forma do pasztetu jest jedną ze starszych i ciekawszych. Powstała w XIX wieku. Wykonana jest z blachy miedzianej kutej i sztancowanej. Wnętrze naczynia jest bielone. Na wierzchu formy wytłoczono plastyczną postać raka.
 
 
W tradycji chrześcijańskiej występuje kilku świętych o imieniu Jan – Jan Chrzciciel, Jan Ewangelista, Jan Nepomucen. 24. czerwca jest dniem Jana Chrzciciela. W polskiej tradycji ludowej św. Jan patronuje obchodom sobótki zwanej też kupalnocką, albo nocą świętojańską. Pradawny przesąd zakazuje kąpieli nim „św. Jan ochrzci wodę”. Na Warmii i Mazurach w wigilię św. Jana wieczorem rozpalano ogniska, przez które skakali chłopcy. Dziewczęta splatały wianki z pięciu roślin mających magiczną moc ochrony przed czarownicami. Od złych mocy chroniły nie tylko brzoza, lipa, klon, chabry i łopian, lecz także ostre żelazo- siekiera czy nóż ułożone na progu domu. Reliktem tych wierzeń jest przesąd o podkowie przynoszącej szczęście. Prezentowana XIX - wieczna rzeźba św. Jana pochodzi z  okolic Olsztyna.
 
 
Koniec roku szkolnego tuż tuż. Można już odliczać dni, bowiem niebawem przyjdą upragnione wakacje. Ale za nim to nastąpi na wielkiej uroczystości szkolnej uczniowie odbiorą świadectwa. W Muzeum Warmii i Mazur znajduje się wiele świadectw szkolnych sprzed lat. Dzisiaj prezentowane jest świadectwo Franciszka Jeziołowicza, który uczęszczał do Prywatnego Gimnazjum z polskim językiem nauczania w Bytomiu w roku szkolnym 1937/38. Na pierwszym miejscu cenzurki znalazła się ogólna ocena właściwości fizycznych i duchowych gimnazjalisty. O Franciszku możemy się dowiedzieć, że był adeptem bardzo pilnym, pracowitym, koleżeńskim i uprzejmym.  Z jego ocen możemy wywnioskować, że był raczej uczniem przeciętnym, niewyróżniającym się w nauce. Jedynie z ćwiczeń cielesnych miał ocenę bardzo dobrą, z pozostałych przedmiotów w tym z: religii, języka niemieckiego, łaciny, greki, francuskiego, historii, geografii, biologii i rysunków otrzymał ocenę dostateczną. Najsłabiej z kolei radził sobie z przedmiotami ścisłymi matematyką i fizyką.
Godny zauważenia jest fakt, że nie opuścił ani jednego dnia w szkole.
Pod świadectwem złożyli swoje podpisy dyrektor szkoły Prof. Miętkiewicz oraz opiekun klasy M. Podoba.

 
 
Patera z zastawy stołowej, tzw. środek stołu
Ta ekskluzywna patera jest częścią zastawy stołowej przeznaczonej na ?rodek stołu. Służyła do podawania zapewne owoców. Wykonana jest ze srebra trybowanego, sztancowanego, grawerowanego z elementami odlewanymi. Wnętrze patery jest złocone z dekoracją grawerowaną o motywie wici ro?linnej na tle szrafowanym. Powstała około połowy XIX wieku w znanej Berlińskiej wytwórni sreber stołowych "Hossauer". Ze względu na jako?ć wykonania i użyty materiał stanowiła ozdobę bardzo bogatego domu. 
Ekspozycja od czwartku do ?rody w MWiM w godz. 9.00-17.00
 
Enkolpion
Enkolpion to średniowieczny relikwiarz w kształcie małej kwadratowej skrzyneczki lub krzyża, służący do przechowywania relikwii lub cytatu z Pisma Świętego noszony na piersiach. Prezentowany to enkolpion dwudzielny, w formie otwieranego krzyża, z zawiasem w części górnej będącym jednocześnie uszkiem do zawieszania na piersiach. Jest to typ enkolpionu reliefowego. Na awersie i rewersie w centralnym miejscu znajduje się postać świętego męczennika – Gleba. Zakończenia ramion bocznych i górnego uformowane są w kształcie medalionów. W medalionach widoczne są greckie litery. Podobne relikwiarze z terenów Rusi określane są jako enkolpiony typu boryso – glebowskiego. Datowane są na druga połowę XI – XII wieku.
 
Ponad 10 tysięcy uczniów z całego województwa rozpoczęło 4 maja matury. Egzamin dojrzałości potrwa do końca maja. W tym czasie młodzi ludzie napiszą egzaminy z polskiego, języka obcego oraz wybranego przedmiotu. Świadectwa dostaną 29 czerwca. W zbiorach Muzeum Warmii i Mazur znajduje się wiele śladów abiturialnych starań uczniów z przed lat. Dzisiaj prezentowany jest odpis świadectwa dojrzałości Zygmunta Leona Kaczorowskiego wystawiony przez Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie 5 czerwca 1907 r.  Dokument został sporządzony w języku polskim oraz uwierzytelniony przez notariusza Wiktora Królikowskiego we Lwowie w 20 września 1907 r. W odpisie czytamy m.im.: „Świadectwo dojrzałości Zygmunta Kaczorowskiego urodzonego 28 czerwca 1888 r. w Krakowie w Księstwie Krakowskiem, religii rzym.kat., ukończywszy w latach 18978/9 – 1906/7 klasy I – VIII, powtarzając klasę VIII gimnazjum Franc. Józefa we Lwowie zdawał egzamin dojrzałości przed podpidaną komisją egzaminacyjną po raz pierwszy. Na tej podstawie wydaje się jemu świadectwo następujące: Obyczaje: dobre. Postęp w przedmiotach egzaminu: w nauce religii: bardzo dobry, w języku łacińskim: dobry, w języku greckim: bardzo dobry, w języku polskim: celujący, w języku ruskim [...], w języku niemieckim: dostateczny, w geografii i historii powszechnej: dobry, w matematyce: dobry, w fizyce: bardzo dobry, nota wypadkowa: w historii naturalnej dostateczny, w propedeutyce filozoficznej dostateczny”.
 
 
ALBUM JUBILEUSZOWY BITWY POD GRUNWALDEM
Zbliża się długi majowy weekend, czas świąt Państwowych: 1. maja - pracy, 2. symboli narodowych, 3. konstytucji. W związku z tym w cyklu.  Muzeum w Gazecie prezentujemy Album Jubileuszowy Grunwald wydany w Poznaniu w pięćsetlecie bitwy na grunwaldzkim polu ona także jest narodowym symbolem. Także pierwszego maja rozpoczyna się sezon muzealny w Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej. Zapraszamy zatem do Stębarka by na polu bitwy, która zmieniła bieg historii zamyślić się nad dziejami Naszej Ojczyzny.
 
Paterka na owoce
Ta urocza patera na owoce wykonana jest z porcelany malowanej , złoconej i szkliwionej ok. roku 1880 w Miśnieńskiej Fabryce Porcelany. Wytwórnia ta założona w 1710 roku produkowała doskonałe pod względem artystycznym przedmioty. Wprowadziła na rynek własne i niepowtarzalne wzory. Jej okres świetności zakończył się w po śmierci Marcoliniego w 1814 roku. Przez cały XIX wiek fabryka powtarzała wzory z lat wcześniejszych cieszące się powodzeniem. Paterka , którą dziś prezentujemy była produkowana w dwóch wersjach: raz miskę podtrzymywał młody chłopiec w stroju dworskim, innym
razem zaś młoda dziewczyna.
 
 
ALBUM JUBILEUSZOWY BITWY POD GRUNWALDEM:
Zbliża się długi majowy weekend, czas świąt Państwowych: 1. maja - pracy, 2. – symboli narodowych, 3. – konstytucji. 
W związku z tym w cyklu „Muzeum w Gazecie” prezentujemy „Album Jubileuszowy Grunwald” wydany w Poznaniu w pięćsetlecie bitwy na grunwaldzkim polu – ona także jest narodowym symbolem. 
Także pierwszego maja rozpoczyna się sezon muzealny w Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej. Zapraszamy zatem do Stębarka by na polu bitwy, która zmieniła bieg historii zamyślić się nad dziejami Naszej Ojczyzny.
 
 
W czym podawać kruszon ?
Interesująca waza do kruszonu znajduje się w zbiorze ceramiki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Naczynie jest depozytem Urzędu Miasta. Waza do kruszonu to niezwykle ciekawy obiekt. Powstała w około 1930 r. w „ Kadyńskich Wytwórniach Majoliki „ w Kadynach. Fabryka ta zaistniała dzięki staraniom Cesarza Niemiec Wilhelma II , który w trosce o rozwój gospodarczy Prus Wschodnich stworzył w 1905 roku zakład ceramiki artystycznej działający z przerwami do lat 60 – tych XX w. W tej liczącej się w Europie wytwórni początkowo kopiowano majolikę włoskiego renesansu oraz wzory greckie i etruskie. Po 1918 r. wytwórnia opracowała swój własny niepowtarzalny styl wyróżniający ją spośród wielu innych wytwórni .
Waza posiada dekorację malowaną i szkliwioną w kolorach określanych jako „ blau – rot- gold „ , czyli połączenie naturalnego koloru glinki kadyńskiej, błękitu kobaltowego oraz złocenia. Motyw ten jest charakterystyczny dla wytwórni tego okresu i wprowadzony został po 1927 r. przez Wilhema Dietricha, Dyrektora Kadyńskich Wytwórni Majoliki w latach 1926- 1945, malarza i projektanta wielu dekoracji. 
Projektantem formy jest Hans Hofferichter, rzezbiarz i wykładowca w Wyzszej Szkole Pedagogicznej w Elblągu w latach 1931 –1933.
 
 
2 kwietnia minie druga rocznica odejścia największego Polaka -  Jana Pawła II do domu Ojca.
W tym roku Muzeum Warmii i Mazur wzbogaciło się o kolejną pamiątkę papieską. W spuściźnie po Marii Zienatrze-Malewskiej znalazł się adresowany do Niej list od Metropolity Krakowskiego Karola Wojtyły. Jesteśmy bardzo szczęśliwi mogąc zaprezentować Państwu ten list będący śladem łączności między ludźmi godnymi pamięci.
 
Zaproś przyjaciół na herbatę....
I zaparz ją np. w takim oto czajniku !..
Ten uroczy czajnik do herbaty znajduje się w zbiorze ceramiki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Powstał około 1870 r.w wytwórni porcelany w Miśni. Pierwsza europejska manufaktura porcelany twardej powstała w Miśni 23 stycznia 1710 r. Założona została przez Augusta Mocnego, elektora saskiego i późniejszego króla Polski. W ciągu długiego okresu jej działalności przechodziła kolka etapów, okresów charakteryzujących się odmienną produkcją, ale zawsze stojącą na bardzo wysokim poziomie artystycznym i technicznym. W latach 1833 – 1870 dyrektorem wytwórni został Heinrich Gottlob Kuhn, który zmodernizował produkcję i przywrócił jej dawny wysoki poziom artystyczny. W formach zapanował historyzm. Chętnie wracano do dawnych wzorów cieszących się popularnością. Wytwórnia zachowała stare matryce robiąc z nich odlewy.
Z tego okresu działalności pochodzi nasz czajnik do herbaty. Jest naśladownictwem wzoru stosowanego około 1750 r. Czajnik posiada dekorację nakładaną, malowaną i szkliwioną. Dodatkowym elementem zdobniczym są złocenia. Brzusiec dzbanka otaczają przedstawione bardzo naturalistycznie, plastyczne kwiaty kaliny. Wśród tego kwiecia z łatwością można dostrzec ptaki usadowione na gałęzi. 
Tego typu bardziej efektowne niż praktyczne przedmioty opuszczały wytwórnię w latach 1750 –1780. Należy przypuszczać, że eksponowane w serwantkach pełniły funkcję dekoracyjną.
 
 
MAZURSKIE CHATY DREWNIANE 
Przemierzając Mazury ulegamy czarowi takich miejscowości jak Klon, Zgon, czy Krutyń. O ich wyjątkowości stanowi zabudowa mazurskimi chatami drewnianymi. Najciekawszym źródłem do poznania tego typu zabudowy jest praca R. Dethleffesna o chatach chłopskich i drewnianych kościołach w Prusach Wschodnich. Książka ta systematyzuje tego typu zabudowę wskazując na swoiste elementy poszczególnych krain i pokazując je na pięknie drukowanych tablicach. Zapraszamy do obejrzenia tej pięknej pracy eksponowanej w Muzeum, a następnie do wycieczek w poszukiwaniu tradycyjnej zabudowy regionalnej i jej detali.
 
 
Barwna widokówka z 1915 r., wyprodukowana nakładem Georga Stilke z Berlina. Na pierwszym planie ciąg zabudowy przy ul. Mickiewicza, wówczas Schillerstraße – od skrzyżowania z ul. Kościuszki (Roonsraße) do skrzyżowania z ul. Kopernika (Copernokusstraße) oraz trzy kamienice przy ul. Kościuszki. Z prawej strony widoczny fragment ogrodzenia (obecnie wjazd na parking przed Hotelem Warmińskim). Przy górnym brzegu kartki napis „Allenstein Schillerstraße“. Na odwrocie pionowy podział karty wyznaczony przez nadruk informacji dotyczących jej wydania. Z lewej strony odręczna korespondencja w j. niemieckim, wykonana ołówkiem kopiowym, datowana na 26.4.1918 r. Z prawej strony adres odbiorcy i nadawcy oraz pieczątka poczty nadawczej: „Allenstein 2 26.4.18. 11-12 N”. Przy dolnym brzegu pośrodku napis „K3” i dwa razy odciśnięty stempel „-6.5.18”. Ekspozycja od czwartku do środy 10.00 – 16.00
 
 
Popielniczka z Wytwórni Ceramiki w Kadynach
Prezentowaną popielniczkę  wykonano w Kadyńskiej Wytwórni Ceramiki pod koniec lat 30-tych ubiegłego wieku, w czasie, kiedy fabryka utrzymywała bliskie kontakty ze złotnikami z Królewca. W efekcie tej współpracy powstawały przedmioty łączące ceramikę, srebro i bursztyn. Produkowano dzbany ceramiczne zaopatrzone w uchwyt z bursztynu lub srebra, oraz popielnice, takie jak ta, których obrzeża wykładane były srebrem.  Takie wyroby    posiadały sygnatury Kadyn i znaki złotnicze typowe dla Królewca. Ponieważ produkowano je przez kilka ostatnich lat działalności wytwórni, stały się rzadkością w zbiorach muzealnych i prywatnych kolekcjach.
Ekspozycja od czwartku do środy w MWiM w godz. 10.00 do 16.00
 
 
14 lutego w Europie Zachodniej, a ostatnio również w Polsce, obchodzone są walentynki , czyli święto zakochanych. W tradycji anglosaskiej św. Walenty, który właśnie tego dnia w 269 r. n. e. poniósł męczeńską śmierć, jest opiekunem zakochanych. W polskiej tradycji natomiast św. Walenty od wieków patronuje ludziom chorym, ubogim i nieszczęśliwym, a zwłaszcza dotkniętym wielką chorobą – padaczką. Szczególnej czci doznawał na Warmii. Jego figurki wielokrotnie pojawiały się w kapliczkach przydrożnych. Dziś prezentujemy jedną z nich pochodzącą z XIX w. z Bisztynka k/Reszla.
 
 
Złoty medal
We wtorek, 6 lutego 2007 roku, NBP wydał monety kolekcjonerskie o nominałach 2 i 10 złoty poświęcone Ignacemu Domeyko ( 1802 1899 ). Urodził się on na Wileńszczyźnie, gdzie brał udział w powstaniu listopadowym. W 1837 roku w Paryżu ukończył studia zostając inżynierem górnictwa. Rok później wyjechał do Chile. Z Polską utrzymywał kontakty, głównie w zakresie współpracy naukowej. Dla Chile Ignacy Domeyko był odkrywcą lokalnych surowców i wskazał możliwo?ci ich wykorzystania dzięki czemu cieszył się wielkim uznaniem. W zbiorach Muzeum Warmii i Mazur znajduje się wydany w 1885 roku pozłacany medal ku czci Domeyko. Medal ma 50 mm średnicy a zaprojektował go F. Fenecasa. Na stronie głównej przedstawiono portret Ignacego Domeyko, a na odwrocie w otwartym wieńcu i otoku widnieją słowa szacunku i podzięki.
 
 
Barwna widokówka z 1915 r., wyprodukowana nakładem Georga Stilke z Berlina. Na pierwszym planie ciąg zabudowy przy ul. Mickiewicza, wówczas Schillerstraße – od skrzyżowania z ul. Kościuszki (Roonsraße) do skrzyżowania z ul. Kopernika (Copernokusstraße) oraz trzy kamienice przy ul. Kościuszki. Z prawej strony widoczny fragment ogrodzenia (obecnie wjazd na parking przed Hotelem Warmińskim). Przy górnym brzegu kartki napis „Allenstein Schillerstraße“. Na odwrocie pionowy podział karty wyznaczony przez nadruk informacji dotyczących jej wydania. Z lewej strony odręczna korespondencja w j. niemieckim, wykonana ołówkiem kopiowym, datowana na 26.4.1918 r. Z prawej strony adres odbiorcy i nadawcy oraz pieczątka poczty nadawczej: „Allenstein 2 26.4.18. 11-12 N”. Przy dolnym brzegu pośrodku napis „K3” i dwa razy odciśnięty stempel „-6.5.18”.
 
 
Barwna widokówka z 1912 r. przedstawia fragment miasta – ujęcie od strony północno- wschodniej. Na pierwszym planie zabudowa przy ulicy Młyńskiej, wówczas Mühlenstrasse, przy Targu Rybnym, z lewej strony w głębi dach i wieża Kościoła Ewangelickiego, z prawej strony w głębi bryła zamku. Przy górnym brzegu podpis: „Allenstein O.- Pr. Evgl. Kirche u. altes Schlos“. Na odwrocie pionowy podział karty wyznaczony linią, pod nią przy dolnym brzegu w owalu zamieszczone zostały informacje dotyczące wydania karty; z lewej strony miejsce na korespondencję, z prawej linie do wpisania adresu odbiorcy oraz wydzielone miejsce na znaczek pocztowy. Widokówka wyprodukowana nakładem Hermanna Lukowskiego z Wrocławia.
 
 
Filiżanka ze spodeczkiem do kawy
Ta filigranowa, o wysokości 4,5 cm filiżanka idealnie nadaje się do picia kawy typu włoskiego: małej , czarnej, mocnej. Powstała w latach 1918-1939 w Berlińskiej Manufakturze Porcelany znanej z produkcji przedmiotów porcelanowych  cechujących się wysokim poziomem artystycznym. Filiżanka zdobiona jest ręcznie malowanym motywem kwiatowym i złocona. Na spodzie znajdują się sygnatury wytwórni.
 
 
Flakon z zestawu toaletowego
Wśród wielu przedmiotów secesyjnych jakie zgromadzone są w zbiorach Działu Rzemiosła Artystycznego MW i M w Olsztynie, znajduje się prezentowany flakon z zestawu toaletowego, który powstał ok. 1910 roku. Flakon wykonany został ze szkła iryzowanego czyli mieniącego się tęczowymi barwami. Ma trójkątną podstawę a szklane boki są wklęsłe. Brzusiec flakonu ujęty jest w koszyczek ażurowy wykonany z miedzi wycinanej i trybowanej oraz srebrzonej. Jest to piękny secesyjny ornament charakterystyczny dla epoki, złożony z motywu roślinnego, kwiatowego z wplecionymi weń owadami.

 
 
Torebka balowa młodej damy.
W zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie znajduje się wiele przedmiotów będących akcesoriami mody. Wśród nich są torebki balowe. Dziś prezentowana torebka- portfelik ze srebrnej blachy, wykonana została w latach 1908-1917 w Moskwie przez złotnika Pietera Griegoriewa. Wewnątrz torebki odnajdujemy pięć przegródek z miękkiej skóry oraz jedną zapinaną na zatrzask – na drobne pieniądze. Na awersie torebki znajduje się piękna dekoracja przedstawiająca pająka i pajęczynę przy czym ciało pająka stanowi kamień-agat. Rączka torebki w postaci łańcuszka.
 
 
W okresie Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku warto wspomnieć, jak składano życzenia na początku XX wieku. Wśród niedawno zakupionych medali znalazła się plakietka z życzeniami świątecznymi. Została wykonana z brązu, a jej wymiary wynoszą 82,5 x 78,5 mm. Pośrodku plakiety przedstawiono cztery aniołki, pełne uroku, rozbawione i wesołe. Ich wykonanie świadczy o ogromnym talencie i znakomitych umiejętnościach rzeźbiarskich wykonawcy. W dolnej części plakiety wygrawerowano napis: SZCZĘŚĆ  BOŻE  W  NOWEM   ROKU  1914. J. WYSOCKI. Wykonawcą plakiety był Jan Wysocki (1873-1960) medalier, rzeźbiarz i malarz; działał w Paryżu, Monachium , Poznaniu i Krakowie. To właśnie jego pomysłem było przygotowanie w unikalnej formie świątecznych życzeń. A może chciał również przy okazji zareklamować swoje umiejętności artystyczne? W każdym razie i my życzymy: Szczęść Boże w nowem Roku!
 


Kalendarium

« poniedziałek, 20 maja 2024 »
Pn Wt Śr Czw Pt So N
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
Zobacz pełne kalendarium »

Samorzad Wojewodztwa

Poznaj lepiej nasz region:

facebook youtube

poniedziałek 20 Maja
  • Mikołaj Kopernik – Gra
  • Stowarzyszenie Miłośników Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
  • Konserwacja i restauracja XIV-wiecznego zamku w Lidzbarku Warmińskim – perły architektury gotyckiej w Polsce – III etap
  • Logo roku Mikołaja Kopernika
  • Oferta najmu sal
  • Katalog on-line biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
  • Centrum Spotkań Europejskich
  • Strona projektu: