Na początku XVI wieku na Warmii grasowały bandy rozbójników, które bardzo często były wynajmowane przez wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego.
Albrecht Hohenzollern celowo siał zamęt na terenie Kapituły, ponieważ w planach miał odzyskanie zarówno Warmii jak i całych Prus Królewskich. Był to na tyle poważny problem, że kanonicy warmińscy wystosowali nawet list do polskiego króla z prośbą o interwencję. Niestety ani list, ani osobista wizyta biskupa Fabiana Luzjańskiego u wielkiego mistrza nie dały oczekiwanych rezultatów.
To właśnie w tym burzliwym okresie administratorem dóbr kapituły warmińskiej został Kopernik. Była to zaszczytna funkcja, ale wymagająca niemałej odpowiedzialności. Kopernik administrował dwa okręgi Warmii, rozmieszczone wokół Olsztyna i Pieniężna (Melzaku). Jego władzy podlegali nie tylko nisko urodzeni chłopi, ale także wyższe sfery – szlachta i mieszczanie. Głównymi obowiązkami administratora było wyznaczanie i ściąganie czynszów, lokacja nowych osadników oraz troska o opuszczone tereny. W tych wszystkich sprawach Kopernika bardzo często odwiedzali lokalni włodarze i sołtysi, informując o zbiegach, nieuiszczonych opłatach czy o transakcjach kupna i sprzedaży ziemi zawieranych pomiędzy chłopami.
W notatkach Kopernika z tamtego czasu możemy znaleźć dziesiątki imion i nazwisk osadników, które świadczą o słowiańskim pochodzeniu ówczesnych mieszkańców Warmii. Z jedenastu zapisanych nazwisk chłopów ze wsi Skajboty aż dziesięć miało brzmienie polskie. Kopernik nadawał chłopom ziemie w takich wsiach jak Gutkowo, Ługwałd, Słupy, Sząbruk, Wołowno czy Wójtowo. Ich nazwiska starał się zapisywać jak najwierniej, a było to w czasach, gdy nie było jeszcze ustanowionych stałych zasad pisowni. To wszystko pokazuje, że Kopernik był osłuchany z ówczesną polszczyzną i próbował jak najlepiej zrozumieć problemy podległych mu mieszkańców.
Źródła: Stanisław Szostakowski „O Mikołaju Koperniku”.
Fot. Łukasz Kulicki
To właśnie w tym burzliwym okresie administratorem dóbr kapituły warmińskiej został Kopernik. Była to zaszczytna funkcja, ale wymagająca niemałej odpowiedzialności. Kopernik administrował dwa okręgi Warmii, rozmieszczone wokół Olsztyna i Pieniężna (Melzaku). Jego władzy podlegali nie tylko nisko urodzeni chłopi, ale także wyższe sfery – szlachta i mieszczanie. Głównymi obowiązkami administratora było wyznaczanie i ściąganie czynszów, lokacja nowych osadników oraz troska o opuszczone tereny. W tych wszystkich sprawach Kopernika bardzo często odwiedzali lokalni włodarze i sołtysi, informując o zbiegach, nieuiszczonych opłatach czy o transakcjach kupna i sprzedaży ziemi zawieranych pomiędzy chłopami.
W notatkach Kopernika z tamtego czasu możemy znaleźć dziesiątki imion i nazwisk osadników, które świadczą o słowiańskim pochodzeniu ówczesnych mieszkańców Warmii. Z jedenastu zapisanych nazwisk chłopów ze wsi Skajboty aż dziesięć miało brzmienie polskie. Kopernik nadawał chłopom ziemie w takich wsiach jak Gutkowo, Ługwałd, Słupy, Sząbruk, Wołowno czy Wójtowo. Ich nazwiska starał się zapisywać jak najwierniej, a było to w czasach, gdy nie było jeszcze ustanowionych stałych zasad pisowni. To wszystko pokazuje, że Kopernik był osłuchany z ówczesną polszczyzną i próbował jak najlepiej zrozumieć problemy podległych mu mieszkańców.
Źródła: Stanisław Szostakowski „O Mikołaju Koperniku”.
Fot. Łukasz Kulicki
