Warmia i jej kapliczki stanowią fenomen w krajobrazie kulturowym Polski.
Autor: Wojciech Sękowski
Kapliczka to „niewielka budowla kultowa wznoszona przy drogach lub rozdrożach w celach wotywnych, dziękczynnych, obrzędowych. Najczęściej ma formę wolno stojącego domku murowanego lub drewnianego, wieżyczki z wnękami, figury na słupie lub kolumnie, ozdobnej skrzynki zawieszonej na drzewie […]. Jej pierwowzoru możemy doszukiwać się w niewielkich obiektach kultowych antyku, zaś tradycja chrześcijańska wiąże słowo „kaplica” z relikwią płaszcza świętego Marcina z Tours, przechowywaną w budynku zwanym „capellą”, będącym zdrobnieniem od „cappy”, czyli łacińskiej nazwy płaszcza”.
Warmia i jej kapliczki stanowią fenomen w krajobrazie kulturowym Polski. Możemy je spotkać niemal wszędzie: przy: drogach, rozstajach, domach, w lesie, w polu. To przy nich zatrzymywano się w czasie „łosier” (pielgrzymek), organizowano nabożeństwa majowe, czerwcowe, a w październiku odmawiano różaniec. Wiele z nich wznoszono z intencją prośby lub jako wotum dziękczynne. Te, leżące poza obrębem wsi parafialnych wyposażone były w niewielki dzwonek, tzw. sygnaturkę, wzywającą na modlitwę, wyznaczającą pory dnia, bijącą na alarm w wypadku pożarów oraz informującą o śmierci mieszkańców wsi. Ważnym elementem tej, charakterystycznej dla naszego regionu małej architektury była obecność zieleni, najczęściej w postaci drzew liściastych, sadzonych symetrycznie w liczbie dwóch lub czterech sztuk.
W zbiorach Muzeum Warmii i Mazur znajduje się wiele zdjęć dokumentujących wygląd warmińskich kapliczek. Zabytek uchwycony w zimowej aurze na fotografii Wojciecha Sękowskiego odnajdziemy w okolicach Rzecka. Murowanej kapliczce towarzyszy kasztanowiec.
MW
Bibliografia:
Kubalska-Sulkiewicz Krystyna (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 1996.
Kurpjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.
Warmia i jej kapliczki stanowią fenomen w krajobrazie kulturowym Polski. Możemy je spotkać niemal wszędzie: przy: drogach, rozstajach, domach, w lesie, w polu. To przy nich zatrzymywano się w czasie „łosier” (pielgrzymek), organizowano nabożeństwa majowe, czerwcowe, a w październiku odmawiano różaniec. Wiele z nich wznoszono z intencją prośby lub jako wotum dziękczynne. Te, leżące poza obrębem wsi parafialnych wyposażone były w niewielki dzwonek, tzw. sygnaturkę, wzywającą na modlitwę, wyznaczającą pory dnia, bijącą na alarm w wypadku pożarów oraz informującą o śmierci mieszkańców wsi. Ważnym elementem tej, charakterystycznej dla naszego regionu małej architektury była obecność zieleni, najczęściej w postaci drzew liściastych, sadzonych symetrycznie w liczbie dwóch lub czterech sztuk.
W zbiorach Muzeum Warmii i Mazur znajduje się wiele zdjęć dokumentujących wygląd warmińskich kapliczek. Zabytek uchwycony w zimowej aurze na fotografii Wojciecha Sękowskiego odnajdziemy w okolicach Rzecka. Murowanej kapliczce towarzyszy kasztanowiec.
MW
Bibliografia:
Kubalska-Sulkiewicz Krystyna (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 1996.
Kurpjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.
