Edykty, patenty cz. 6

2024-10-28 11:01:28 (ost. akt: 2024-10-28 11:02:17)

Kontynuując cykl #oddeskidodeski dotyczący rozporządzeń pruskich, znajdujących się w zbiorach specjalnych muzealnej Biblioteki, prezentujemy najstarsze z tej kolekcji edykty.

Edyktami z reguły nazywano ustawy powszechne władcy, mające walor przepisu ogólnego wydawanego dla ogółu ludności danej prowincji. Jednakże spotykamy też edykty regulujące szczegółowe sprawy miast, ceł, rolnictwa czy spraw kościelnych.

Najstarsze z 1724 roku, to cztery druki ulotne wydrukowane w języku polskim. Wszystkie zostały wydane w Królewcu w drukarni Jana Fryderyka Reussnera (zm. 1742). Był on synem Jana Henryka, rajcy królewieckiego i wnukiem Katarzyny Reussnerowej - drukarki. W 1640 roku otrzymał prawo otwarcia drukami, która miała zaspokoić przede wszystkim potrzebę druku prac uczonych miejscowego uniwersytetu. Drukarnię nazywano Hof- und Akademische Buchdruckerei.

Przykładem jednego z nich jest druk pt. „Edykt, Że Piekarne Piece w Domach na Lądzie będące Kassowane, y na publiczney Drodze Wśi postawione być mają” (sygn. St.Dr. 1293), który został ogłoszony przez króla Prus Fryderyka Wilhelma I (1688-1740).

Edykt składa się z czterech stron tekstu wydrukowanego czcionką gotycką w kolorze czarnym, na papierze ręcznie czerpanym. Na pierwszej stronie verso umieszczona została ozdobna winieta. Tekst rozpoczyna ornamentalny inicjał wpisany kompozycyjnie w kwadrat. Cały edykt kończy znak locus sigilli (tzn. miejsce na pieczęć). Dokument nie posiada oprawy.

Bibliografia:
Chojnacki W., Szymańska-Jasińska M. „Bibliografia rozporządzeń pruskich wydanych w języku polskim (XVI-XIX wiek)”, Warszawa 2001.
„Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. T. 4: Pomorze”, oprac. A. Kawecka-Gryczowa, K. Korotajowa, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962.


Kalendarium

« sobota, 22 lutego 2025 »
Pn Wt Śr Czw Pt So N
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
2425262728  
Zobacz pełne kalendarium »

Samorzad Wojewodztwa

Poznaj lepiej nasz region:

facebook youtube

sobota 22 Lutego
  • Mikołaj Kopernik – Gra
  • Stowarzyszenie Miłośników Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
  • Partnerzy Muzeum Warmii i Mazur
  • Konserwacja i restauracja XIV-wiecznego zamku w Lidzbarku Warmińskim – perły architektury gotyckiej w Polsce – III etap
  • Logo roku Mikołaja Kopernika
  • Oferta najmu sal
  • Katalog on-line biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
  • Centrum Spotkań Europejskich
  • Strona projektu:
  • Standardy ochrony małoletnich