Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz stoi w Dahlem, willowej dzielnicy Berlina. Jak na archiwum przystało budynek wygląda bardzo poważnie.
Ostatnio, pisząc o projekcie „Straty wojenne archeologicznej kolekcji dawnego Grenzlandmuseum Neidenburg w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie”, wspomnieliśmy o opiekunie Grenzlandmuseum – Gerhardzie Knieß’ie. Na kartach historii archeologii pojawił się on w latach 30.XX w.jako księgarz interesujący się prahistorią. Zainteresowania te, rozwijane przez kolejne lata, doprowadziły go do funkcji społecznego opiekuna zabytków (Kreispflegera) na d. powiat nidzicki.
Do jego obowiązków należało między innymi odbieranie i weryfikowanie zgłoszeń o nowych odkryciach w terenie. Ze zgłoszeń owych sporządzał następnie notatki, które po przesłaniu do Królewca stanowiły podstawę do pokrycia kosztów interwencji terenowej.
Nas jednak najbardziej ciekawi fakt, iż zainteresowań pradziejami nie porzucił po wojnie. Przez kilkadziesiąt lat gromadził książki, artykuły, fotografie i dokumenty poświęcone przedwojennemu Kreis Neidenburg. Jeżeli jakiejś pozycji nie mógł kupić, szukał jej w bibliotekach i kopiował. Z powielanych w ten sposób fragmentów tworzył tematyczne albumy np. dotyczące dawnego powiatu nidzickiego w statystykach.
Po jego śmierci rodzina przekazała owe zbiory do Geheimes Staatsarchiv, Preußischer Kulturbesitz w Berlinie. Tam też skierowaliśmy nasze następne kroki w poszukiwaniu dokumentów dotyczących dawnego muzeum w Nidzicy.
Uważni obserwatorzy pamiętają pewnie, że jakiś czas temu zastawialiśmy się, gdzie znajdowało się Heimatmuseum przed spaleniem synagogi. Dzięki wizycie w archiwum już wiemy! Wraz z kinem i teatrem mieściło ulokowano je w 1927 roku w odrestaurowanym spichlerzu krzyżackim na rogu ówczesnych Schul– i Hindenburg–Straße. Budynek ten, zniszczony podczas wojny, odbudowano w latach 1967-1988 i dziś mieści się w nim oddział Archiwum Państwowego.
Część I
Część II
Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz stoi w Dahlem, willowej dzielnicy Berlina. Jak na archiwum przystało, budynek wygląda bardzo poważnie.
Tak wygląda Archiwum Gerharda Knießa w Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, a właściwie tylko jego część (ok. 1/3) bo całość zajmuje przeszło 18 metrów bieżących.
Sammlung Knieß. Kopia fotografii grobu nr 20 z Bartek. Oryginał pochodził ze zbiorów Carla Engla.
Budynek zwany dziś „Klasztorkiem”. Od 1927 roku mieściło się w nim między innymi Heimatmuseum Neidenburg. Fotografia autorstwa Olerys za: https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Plik:Nidzica._Archiwum_pa%C5%84stwowe.JPG
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, w ramach programu "Badania polskich strat wojennych".
Do jego obowiązków należało między innymi odbieranie i weryfikowanie zgłoszeń o nowych odkryciach w terenie. Ze zgłoszeń owych sporządzał następnie notatki, które po przesłaniu do Królewca stanowiły podstawę do pokrycia kosztów interwencji terenowej.
Nas jednak najbardziej ciekawi fakt, iż zainteresowań pradziejami nie porzucił po wojnie. Przez kilkadziesiąt lat gromadził książki, artykuły, fotografie i dokumenty poświęcone przedwojennemu Kreis Neidenburg. Jeżeli jakiejś pozycji nie mógł kupić, szukał jej w bibliotekach i kopiował. Z powielanych w ten sposób fragmentów tworzył tematyczne albumy np. dotyczące dawnego powiatu nidzickiego w statystykach.
Po jego śmierci rodzina przekazała owe zbiory do Geheimes Staatsarchiv, Preußischer Kulturbesitz w Berlinie. Tam też skierowaliśmy nasze następne kroki w poszukiwaniu dokumentów dotyczących dawnego muzeum w Nidzicy.
Uważni obserwatorzy pamiętają pewnie, że jakiś czas temu zastawialiśmy się, gdzie znajdowało się Heimatmuseum przed spaleniem synagogi. Dzięki wizycie w archiwum już wiemy! Wraz z kinem i teatrem mieściło ulokowano je w 1927 roku w odrestaurowanym spichlerzu krzyżackim na rogu ówczesnych Schul– i Hindenburg–Straße. Budynek ten, zniszczony podczas wojny, odbudowano w latach 1967-1988 i dziś mieści się w nim oddział Archiwum Państwowego.
Część I
Część II
Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz stoi w Dahlem, willowej dzielnicy Berlina. Jak na archiwum przystało, budynek wygląda bardzo poważnie.
Tak wygląda Archiwum Gerharda Knießa w Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, a właściwie tylko jego część (ok. 1/3) bo całość zajmuje przeszło 18 metrów bieżących.
Sammlung Knieß. Kopia fotografii grobu nr 20 z Bartek. Oryginał pochodził ze zbiorów Carla Engla.
Budynek zwany dziś „Klasztorkiem”. Od 1927 roku mieściło się w nim między innymi Heimatmuseum Neidenburg. Fotografia autorstwa Olerys za: https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Plik:Nidzica._Archiwum_pa%C5%84stwowe.JPG
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, w ramach programu "Badania polskich strat wojennych".
