Wieczory zamkowe - cykl "Olsztyńscy uczeni"

W celu ustanowienia ciąży zarodek ssaków musi zasygnalizować swoją obecność w organizmie matki. Z drugiej strony matka musi rozpoznać obecność przyszłego płodu. Proces ten zwany jest matczynym rozpoznaniem ciąży. Terminu „the maternal recogniction of pregnancy” użył po raz pierwszy Roger Short w 1969 roku, a w Polsce najprawdopodobniej autor tego wykładu. Zanim jednak zaczęto zastanawiać się, w jaki sposób zarodek produkuje i wysyła sygnał lub sygnały o swojej obecności w organizmie matki, ludzie od zarania dziejów, a przynajmniej od 3500 lat próbowali stworzyć test jak najwcześniejszego wykrycia ciąży. Te frapujące i zaskakujące próby, kolejne i czasami przypadkowe odkrycia, a szczególnie heroiczne zmagania naukowców w opracowywaniu coraz to czulszych metod współczesnej endokrynologii do wykrywania sygnałów zarodkowych ludzi i zwierząt oraz stan wiedzy na początku XXI wieku będą przedmiotem wykładu. Prof. dr hab. Adam J. Zięcik ukończył XI Liceum Ogólnokształcące w Krakowie w 1961 roku. Z Olsztynem związany jest od 1963, tj. od rozpoczęcia studiów na Wydziale Hodowli Zwierząt ówczesnej WSR w Olsztynie. Stopień doktora i doktora habilitowanego nauk rolniczych z zakresu fizjologii zwierząt uzyskał na Wydziale Zootechnicznym AR-T. Tytuł profesora nauk rolniczych otrzymał w 1991 roku. Po studiach i stażu (m. in. 5-letni pobyt w USA) w 1969 roku podjął pracę w ówczesnej Katedrze Fizjologii Zwierząt WSR. Swoje wykształcenie zdobywał i pogłębiał za granicą: stypendium British Council (Instytut Fizjologii Zwierząt, Babraham, U.K., 1979); „research associate” NDSU Fargo (1979/80 i 1984) i NCSU Raleigh (1985-1988) w USA. Poza tym odbył krótkie staże w Instytucie Hodowli Zwierząt w Mariensee (Niemcy) i Zakładach Fizjologii Uniwersytetów w Turku i Oulu (Finlandia) oraz Uniwersytecie w Okayama (Japonia). Wygłosił kilkadziesiąt wykładów na zaproszenie uniwersytetów i towarzystw naukowych w krajach Europy, obu Ameryk i Azji. Od 1989 roku prof. A. Zięcik związał się z obecnym Instytutem Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie, w którym jest kierownikiem zakładu, a od 2000 dyrektorem. W latach 1992–1995 oraz 1998–2000 pełnił obowiązki zastępcy dyrektora ds. naukowych. Zainteresowania naukowe prof. Adama Zięcika dotyczą regulacji rozrodu samicy zwierząt. Prof. A. Zięcik jest autorem bądź współautorem 299 publikacji, z czego 151 pozycji stanowią oryginalne prace badawcze i przeglądowe. Współautor 2 podręczników akademickich. Przeważająca cześć tych prac opublikowana została w czołowych światowych czasopismach. Prof. Adam Zięcik jest współzałożycielem i pierwszym przewodniczącym Towarzystwa Biologii Rozrodu (1999-2005), członkiem Komitetu Biologii Rozrodu Zwierząt PAN (1990-1992 sekretarz naukowy), komitetów International Conference of Animal Reproduction, International Congress of Pig Reproduction. Pełnił również funkcję członka Zarządu European Society for Domestic Animal Reproduction (1977-2002). Od wielu lat jest członkiem Doradczej Rady Wydawniczej „Reproduction in Domestic Animals” i współtwórcą „Reproductive Biology”. Posiada liczne nagrody Rektora AR-T, ministrów resortów Edukacji i Szkolnictwa Wyższego, V Wydziału PAN za osiągnięcia badawcze oraz dydaktyczne.
Słowo o prof. dr hab. Adamie J. Zięciku - prof. dr hab. Stanisław Okrasa.
12 grudnia 2006 r.
Sale Kopernikowskie zamku olsztyńskiego.