Rok 2004
Bohdan JerzyKoziełło – Poklewski
(2.01.1934 – 16.12.2002)historyk, publicysta, nauczyciel akademickiWieczór zamkowy w 70. rocznicę urodzinUrodził się w Stołpach na Nowogródczyźnie w rodzinie inteligenckiej o tradycjach patriotycznych. Jako małe dziecko został wywieziony z Generalnej Guberni, dokąd przedostał się wraz z matką, do Niemiec na przymusowe roboty. Ten pobyt pozostawił trwałe ślady w jego pamięci.Po wojnie zamieszkał w Olsztynie, gdzie ukończył szkołę średnią. Studia historyczne podjął na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, uzyskując w 1956 roku dyplom magisterski. Po powrocie do Olsztyna rozpoczął pracę w redakcji „Słowa na Warmii i Mazurach”, od 1964 roku był jego redaktorem. Pięć lat później przeniósł się do Stacji Naukowej Polskiego Towarzystwa Historycznego w Olsztynie, którym kierował, z kilkuletnią przerwą, do 1990 roku. Bohdan Koziełło – Poklewski był związany z Ośrodkiem Badań Naukowych, kierował Pracownią Niemcoznawczą. Przez wiele lat współpracował i współredagował „Kwartalnik Mazursko – Warmiński”. Jest autorem wielu rozpraw i opracowań. Najbardziej znane to „Zagraniczni robotnicy przymusowi w Prusach Wschodnich”, „Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza w Prusach Wschodnich 1921 – 1933” oraz monografia o polskim szkolnictwie na Warmii i Mazurach w okresie międzywojennym, której był współautorem. W 1996 roku uzyskał habilitację i rozpoczął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej. Zmarł w Olsztynie.W programie:prof. dr hab. Bohdan Łukaszewicz - omówienie biografii,mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek.Recytacje - Jarosław Borodziuk14 stycznia 2004
Sale Kopernikowskie
na zamku olsztyńskim.
Jan Janowicz
(27.05.1893 - 6.01.1964)
lekarz chirurg, organizator służby zdrowia na Warmii i MazurachWieczór zamkowy w czterdziestą rocznicę śmierciUrodził się we wsi Giełuta na ziemi kowieńskiej. Do szkoły uczęszczał w Smoleńsku i Szawlach. W 1913 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. Studiował na Wydziale Medycznym uniwersytetu w Dorpacie. Wcielony do wojska rosyjskiego w 1917 roku, został skierowany jako lekarz batalionowy na front rumuński. W grudniu tego samego roku wstąpił do I Korpusu Polskiego gen. Józefa Dowbora – Muśnickiego. Brał udział w wojnie 1920 roku. Od 1922 do II wojny światowej pracował w Szpitalu Kolejowym w Wilnie. Tytuł doktora wszech nauk lekarskich uzyskał w 1925 roku na Uniwersytecie Warszawskim. Praktykę lekarską doskonalił w Paryżu i Berlinie. W czasie II wojny światowej pracował jako lekarz. W lutym 1945 roku został ordynatorem oddziału chirurgicznego Szpitala Kolejowego w Białymstoku. 1 maja 1945 roku Jana Janowicza przeniesiono do Olsztyna, gdzie objął stanowisko ordynatora w trzech szpitalach. Pod jego kierunkiem wielu lekarzy zdobywało chirurgiczne doświadczenie. Napisał wiele prac naukowych. Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Chirurgów i członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgów. Z jego inicjatywy powstały liczne specjalistyczne oddziały chirurgiczne. W chwilach wolnych uprawiał żeglarstwo.Zmarł w Warszawie, pochowany został w Olsztynie.W programie:
dr Zenobiusz Bednarski - omówienie biografii
mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek11lutego2004 r.Sala Marcina Kromera
zamku olsztyńskiego.
Jerzy Burski
(31.03.1914 – 23. 06. 1979)nauczyciel, działacz społeczny i politycznyWieczór zamkowy w 90. rocznicę urodzin i 25. rocznicę śmierciUrodził się w Pierławce koło Działdowa, gdzie ukończył seminarium nauczycielskie. Uczył w szkołach na Wołyniu. Należał do założycieli Związku Mazurów. W czasie wojny ukrywał się na Lubelszczyźnie, potem w Warszawie, gdzie włączył się w tajne nauczanie. W 1940 roku rozpoczął pracę konspiracyjną w Batalionach Chłopskich. W uznaniu jego działań awansowano go do stopnia kapitana, później majora Wojska Polskiego. Jerzy Burski utrzymywał kontakty ze Związkiem Mazurów i powołanym przez nich Mazurskim Instytutem Badawczym. W sierpniu 1944 roku wraz z Fryderykiem Leykiem i Hieronimem Skurpskim złożył na ręce generała Roli – Żymirskiego memoriał w sprawie ludności mazurskiej. Z rekomendacji Stronnictwa Ludowego wszedł do Krajowej Rady Narodowej. 28 marca 1945 roku Jerzy Burski przyjechał do Olsztyna i objął urząd zastępcy pełnomocnika Rządu Rzeczpospolitej Polskiej na Okręg Mazurski. Podlegały mu sprawy osadnictwa, rolnictwa, oświaty, kultury, a przede wszystkim narodowościowe. Przewodniczył pracom Okręgowego Komitetu Narodowościowego na Okręg Mazurski. Był członkiem Stronnictwa Ludowego, a potem Polskiej Partii Robotniczej. W 1946 roku wycofał się z czynnego życia politycznego i zamieszkał w Gaju koło Pasymia. W okresie stalinowskim był szykanowany przez Urząd Bezpieczeństwa. W 1956 roku na krótko został członkiem egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zmarł w Olsztynie.W programie:prof. dr hab. Bohdan Łukaszewicz - omówienie biografii
mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek24 marca2004 r.
Antoni Blank
(6.05.1785 – 20.02.1844)
malarz olsztyńskiWieczór zamkowy w 160. rocznicę śmierci
Urodził się w Olsztynie w rodzinie rzemieślniczej. Jako piętnastolatek rozpoczął naukę w Warszawie u Józefa Kosińskiego, który wcześniej był królewskim nadwornym malarzem. W 1809 roku wyjechał do Drezna na naukę pod kierunkiem Józefa Grassiego – mistrza portretu. Po powrocie do Warszawy w 1815 roku został konserwatorem odlewów gipsowych i nauczycielem rysunku na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu. Cztery lata później otrzymał tytuł profesora. Po zlikwidowaniu w 1831 roku Uniwersytetu, ponownie zajął się pracami konserwatorskimi, udzielał też lekcji prywatnych. Antoni Blank zasłynął jako portrecista. Ze swoimi uczniami malował portrety i obrazy o tematyce religijnej dla kościołów warmińskich, w tym dla kościoła parafialnego w Reszlu i św. Jakuba w Olsztynie. Jest autorem portretów wybitnych osobistości, również władców. Pozostawił po sobie kompozycje religijne i mitologiczne.
W programie:
mgr Janusz Cygański - omówienie biografii
mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek
Jolanta Sołowiej - sopran
Waldemar Werecki - fortepian21 kwietnia2004 r.
Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
Stanisław Hozjusz
(5.05.1504 - 5.08.1579)biskup warmińskiWieczór zamkowy w 500. rocznicę urodzin
Urodził się w Krakowie i tam również rozpoczął studia. Kontynuował je w Bolonii i Padwie, gdzie zakończył doktoratem praw. Był sekretarzem biskupa Piotra Tylickiego i kierownikiem kancelarii królewskiej - zajmował się sprawami Prus i Pomorza. Posiadał liczne beneficja. W 1538 roku został kanonikiem warmińskim, pięć lat później przyjął święcenia kapłańskie. Sakrę biskupią przyjął w 1550 roku, w następnym został biskupem warmińskim. Zwalczał reformację i separatyzm Prus Królewskich. W 1558 roku wyjechał do Rzymu i został doradcą kurii w sprawie wznowienia soboru powszechnego; jako nuncjusz papieski przebywał w Wiedniu. Odegrał ważną rolę podczas soboru trydenckiego. Kapelusz kardynalski otrzymał w 1561 roku. W 1564 sprowadził do Polski jezuitów, a rok później założył w Braniewie pierwsze seminarium duchowne „Hosianum”. Zorganizował również kolegium jezuickie i założył drukarnię. Opiekował się polską ludnością diecezji. Powiększył księgozbiór lidzbarskiej biblioteki. Zasłynął jako zdecydowany przeciwnik reformacji. Ostatnie lata życia spędził w Rzymie. Zmarł w Capranica koło Rzymu, pochowano go w bazylice Najświętszej Marii Panny na Zatybrzu.
W programie:
ks. prof. Alojzy Szorc - omówienie biografii
mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek
Część artystyczna.5 maja2004 r.Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
Maria Zientara – Malewska(4.09.1894 - 2.10.1984)poetka i działaczka warmińskaWieczór zamkowy w 110. rocznicę urodzin i 20. rocznicę śmierciUrodziła się w Brąswałdzie. Po ukończeniu szkoły ludowej uczęszczała na lekcje do ks. Walentego Barczewskiego. W 1920 roku była słuchaczką kursu dla nauczycieli pomocniczych w Olsztynie. W tym samym roku ukazał się drukiem jej pierwszy wiersz. W latach 1921 – 1923 Maria Zientara pracowała w „Gazecie Olsztyńskiej” i zaangażowała się w działalność społeczną. W 1926 roku ukończyła seminarium nauczycielskie w Krakowie. Z ramienia Polsko – Katolickiego Towarzystwa Szkolnego na Warmię w 1929 roku została nauczycielką szkoły polskiej w Chabrowie. Potem pracowała na Ziemi Złotowskiej i w Berlinie, gdzie kierowała Wydziałem Przedszkoli i Opieki Religijnej. We wrześniu 1939 została aresztowana i osadzona w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück. Od zwolnienia w roku następnym do końca wojny mieszkała w Brąswałdzie. W 1945 roku podjęła pracę w Wydziale Oświaty, jej zadaniem był nadzór nad przedszkolami i sierocińcami. W roku 1948 wyszła za mąż za Ottona Malewskiego i od tego czasu używała podwójnego nazwiska. Po przejściu na emeryturę (1950) włączyła się aktywnie w pracę zbieraczy folkloru. Maria Zientara – Malewska w okresie międzywojennym i powojennym wiele publikowała, głównie w prasie lokalnej. Były to wiersze i proza. Po 1945 roku najwięcej wierszy, artykułów i reportaży zamieściła w „Słowie na Warmii i Mazurach”, z którym współpracowała od początku jego założenia. W roku 1950 została przyjęta do Związku Literatów Polskich. Jej debiut książkowy przypadł na 1954 rok. Na jej dorobek książkowy złożyło się 19 pozycji wydanych po wojnie, w tym 6 tomików wierszy, z których część została napisana w gwarze warmińskiej. Za swoją działalność społeczną i literacką była wielokrotnie odznaczana i nagradzana. Zmarła 2 października1984 roku w Olsztynie. Sylwetka Marii Zientary – Malewskiej została zaprezentowana w trzech filmach dokumentalnych oraz na wystawie muzealnej. Jej nazwiskiem nazwano jedną z ulic olsztyńskich, jest również patronem szkoły. Ostatnia publikacja poświęcona twórczości Marii Zientary – Malewskiej to zbiór jej wierszy wydany wiosną 2004 roku.W programie:biografię przedstawi: dr Jan Chłostapamiątki omówi: Zofia Januszkiewiczwiersze przeczyta: Irena Telesz – Burczyk8 września2004 r.Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
MarynaOkęcka – Bromkowa
(26.06.1922 - 15.10.2003)dziennikarka radiowa, pisarka, działaczka społecznaWieczór zamkowy w pierwszą rocznicę śmierciUrodziła się w Uściługu na Wołyniu. Ukończyła Liceum Gospodarstwa Wiejskiego w Jazłowcu koło Buczacza. W latach 1845 – 1948 mieszkała na Śląsku. W 1949 roku przeprowadziła się do Olsztyna. Początkowo pracowała w banku. W 1956 roku Maryna Okęcka – Bromkowa rozpoczęła pracę w redakcji literackiej olsztyńskiej rozgłośni Polskiego Radia. Swoje zainteresowania skoncentrowała głównie na folklorze. Zgromadziła bogatą taśmotekę pieśni ludowych, gawęd i legend. Na ich podstawie przygotowała cykle audycji radiowych, które także stanowiły podstawę do jej pracy literackiej.Maryna Okęcka – Bromkowa debiutowała wierszami w olsztyńskiej prasie. Opracowała literacko i wydała w trzech tomach bajki i podania warmińsko – mazurskie oraz pieśni i gawędy myśliwskie. Napisała trzy powieści oparte na wspomnieniach z dzieciństwa i tradycjach rodzinnych. W latach 1971 – 1981 była członkiem Związku Literatów Polskich. Z inicjatywy Maryny Okęckiej – Bromkowej powstawały izby regionalne, których działalność często sama inspirowała i wspomagała. Zmarła w Olsztynie.
W programie:biografia: dr Jan Chłostapamiątki Zofia Januszkiewiczwiersze: Irena Telesz – Burczyk13 października2004 r.
Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
Alojzy Śliwa
(16.02.1885 - 24.11.1969)poeta ludowy, redaktor, pisarzWieczór zamkowy w trzydziestą piątą rocznicę śmierciUrodził się w Skajbotach koło Olsztyna. Z zawodu był krawcem. W trakcie nauki zawodu w Olsztynie nawiązał kontakty z redakcją „Gazety Olsztyńskiej”. W 1903 roku zdał egzamin czeladniczy z krawiectwa i rozpoczął pracę. Po odbyciu w latach 1905 – 1907 służby wojskowej zatrudnił się w Berlinie. Tam włączył się do pracy organizacji polonijnych oraz towarzystw śpiewaczych i stowarzyszeń ludowych. Utrzymywał też kontakty z „Gazetą Olsztyńską”, przysyłając krótkie korespondencje. W 1919 roku ukończył w Warszawie kurs dla działaczy plebiscytowych. Z ramienia Mazurskiego Komitetu Plebiscytowego został kierownikiem okręgu w Dźwierzutach w powiecie szczycieńskim. Po przegranym plebiscycie wyjechał do Poznania.Po zakończeniu wojny Alojzy Śliwa powrócił na Warmię. 17 maja 1945 roku mianowano go wójtem Gutkowa. Swoje wiersze i artykuły wspomnieniowe drukował w „Wiadomościach Mazurskich” i „Życiu Olsztyńskim”. W 1952 roku został przyjęty do Związku Literatów Polskich. Związał się ze „Słowem na Warmii i Mazurach”, gdzie zamieszczał swoje felietony ”Kuba spod Gietrzwałdu gada”, pisane gwarą warmińską. Jego wiersze znalazły się w antologii wydrukowanej w 1953 roku. Pierwszy zbiór wierszy Alojzego Śliwy ukazał się w 1965 roku. Dwa lata później wydano „Spacerki po Olsztynie”. Jego literacko opracowane bajki ukazały się w „Kiermaszu bajek”. Zmarł w Olsztynie.W programie:biografia:dr Jan Chłosta,pamiątki:Zofia Januszkiewicz,fragmenty twórczości:Jarosław Borodziuk, wiersze przeczyta: Irena Telesz – Burczyk24 listopada2004 r.
Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
(2.01.1934 – 16.12.2002)historyk, publicysta, nauczyciel akademickiWieczór zamkowy w 70. rocznicę urodzinUrodził się w Stołpach na Nowogródczyźnie w rodzinie inteligenckiej o tradycjach patriotycznych. Jako małe dziecko został wywieziony z Generalnej Guberni, dokąd przedostał się wraz z matką, do Niemiec na przymusowe roboty. Ten pobyt pozostawił trwałe ślady w jego pamięci.Po wojnie zamieszkał w Olsztynie, gdzie ukończył szkołę średnią. Studia historyczne podjął na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, uzyskując w 1956 roku dyplom magisterski. Po powrocie do Olsztyna rozpoczął pracę w redakcji „Słowa na Warmii i Mazurach”, od 1964 roku był jego redaktorem. Pięć lat później przeniósł się do Stacji Naukowej Polskiego Towarzystwa Historycznego w Olsztynie, którym kierował, z kilkuletnią przerwą, do 1990 roku. Bohdan Koziełło – Poklewski był związany z Ośrodkiem Badań Naukowych, kierował Pracownią Niemcoznawczą. Przez wiele lat współpracował i współredagował „Kwartalnik Mazursko – Warmiński”. Jest autorem wielu rozpraw i opracowań. Najbardziej znane to „Zagraniczni robotnicy przymusowi w Prusach Wschodnich”, „Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza w Prusach Wschodnich 1921 – 1933” oraz monografia o polskim szkolnictwie na Warmii i Mazurach w okresie międzywojennym, której był współautorem. W 1996 roku uzyskał habilitację i rozpoczął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej. Zmarł w Olsztynie.W programie:prof. dr hab. Bohdan Łukaszewicz - omówienie biografii,mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek.Recytacje - Jarosław Borodziuk14 stycznia 2004
Sale Kopernikowskie
na zamku olsztyńskim.
Jan Janowicz
(27.05.1893 - 6.01.1964)
lekarz chirurg, organizator służby zdrowia na Warmii i MazurachWieczór zamkowy w czterdziestą rocznicę śmierciUrodził się we wsi Giełuta na ziemi kowieńskiej. Do szkoły uczęszczał w Smoleńsku i Szawlach. W 1913 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. Studiował na Wydziale Medycznym uniwersytetu w Dorpacie. Wcielony do wojska rosyjskiego w 1917 roku, został skierowany jako lekarz batalionowy na front rumuński. W grudniu tego samego roku wstąpił do I Korpusu Polskiego gen. Józefa Dowbora – Muśnickiego. Brał udział w wojnie 1920 roku. Od 1922 do II wojny światowej pracował w Szpitalu Kolejowym w Wilnie. Tytuł doktora wszech nauk lekarskich uzyskał w 1925 roku na Uniwersytecie Warszawskim. Praktykę lekarską doskonalił w Paryżu i Berlinie. W czasie II wojny światowej pracował jako lekarz. W lutym 1945 roku został ordynatorem oddziału chirurgicznego Szpitala Kolejowego w Białymstoku. 1 maja 1945 roku Jana Janowicza przeniesiono do Olsztyna, gdzie objął stanowisko ordynatora w trzech szpitalach. Pod jego kierunkiem wielu lekarzy zdobywało chirurgiczne doświadczenie. Napisał wiele prac naukowych. Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Chirurgów i członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgów. Z jego inicjatywy powstały liczne specjalistyczne oddziały chirurgiczne. W chwilach wolnych uprawiał żeglarstwo.Zmarł w Warszawie, pochowany został w Olsztynie.W programie:
dr Zenobiusz Bednarski - omówienie biografii
mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek11lutego2004 r.Sala Marcina Kromera
zamku olsztyńskiego.
Jerzy Burski
(31.03.1914 – 23. 06. 1979)nauczyciel, działacz społeczny i politycznyWieczór zamkowy w 90. rocznicę urodzin i 25. rocznicę śmierciUrodził się w Pierławce koło Działdowa, gdzie ukończył seminarium nauczycielskie. Uczył w szkołach na Wołyniu. Należał do założycieli Związku Mazurów. W czasie wojny ukrywał się na Lubelszczyźnie, potem w Warszawie, gdzie włączył się w tajne nauczanie. W 1940 roku rozpoczął pracę konspiracyjną w Batalionach Chłopskich. W uznaniu jego działań awansowano go do stopnia kapitana, później majora Wojska Polskiego. Jerzy Burski utrzymywał kontakty ze Związkiem Mazurów i powołanym przez nich Mazurskim Instytutem Badawczym. W sierpniu 1944 roku wraz z Fryderykiem Leykiem i Hieronimem Skurpskim złożył na ręce generała Roli – Żymirskiego memoriał w sprawie ludności mazurskiej. Z rekomendacji Stronnictwa Ludowego wszedł do Krajowej Rady Narodowej. 28 marca 1945 roku Jerzy Burski przyjechał do Olsztyna i objął urząd zastępcy pełnomocnika Rządu Rzeczpospolitej Polskiej na Okręg Mazurski. Podlegały mu sprawy osadnictwa, rolnictwa, oświaty, kultury, a przede wszystkim narodowościowe. Przewodniczył pracom Okręgowego Komitetu Narodowościowego na Okręg Mazurski. Był członkiem Stronnictwa Ludowego, a potem Polskiej Partii Robotniczej. W 1946 roku wycofał się z czynnego życia politycznego i zamieszkał w Gaju koło Pasymia. W okresie stalinowskim był szykanowany przez Urząd Bezpieczeństwa. W 1956 roku na krótko został członkiem egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zmarł w Olsztynie.W programie:prof. dr hab. Bohdan Łukaszewicz - omówienie biografii
mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek24 marca2004 r.
Antoni Blank
(6.05.1785 – 20.02.1844)
malarz olsztyńskiWieczór zamkowy w 160. rocznicę śmierci
Urodził się w Olsztynie w rodzinie rzemieślniczej. Jako piętnastolatek rozpoczął naukę w Warszawie u Józefa Kosińskiego, który wcześniej był królewskim nadwornym malarzem. W 1809 roku wyjechał do Drezna na naukę pod kierunkiem Józefa Grassiego – mistrza portretu. Po powrocie do Warszawy w 1815 roku został konserwatorem odlewów gipsowych i nauczycielem rysunku na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu. Cztery lata później otrzymał tytuł profesora. Po zlikwidowaniu w 1831 roku Uniwersytetu, ponownie zajął się pracami konserwatorskimi, udzielał też lekcji prywatnych. Antoni Blank zasłynął jako portrecista. Ze swoimi uczniami malował portrety i obrazy o tematyce religijnej dla kościołów warmińskich, w tym dla kościoła parafialnego w Reszlu i św. Jakuba w Olsztynie. Jest autorem portretów wybitnych osobistości, również władców. Pozostawił po sobie kompozycje religijne i mitologiczne.
W programie:
mgr Janusz Cygański - omówienie biografii
mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek
Jolanta Sołowiej - sopran
Waldemar Werecki - fortepian21 kwietnia2004 r.
Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
Stanisław Hozjusz
(5.05.1504 - 5.08.1579)biskup warmińskiWieczór zamkowy w 500. rocznicę urodzin
Urodził się w Krakowie i tam również rozpoczął studia. Kontynuował je w Bolonii i Padwie, gdzie zakończył doktoratem praw. Był sekretarzem biskupa Piotra Tylickiego i kierownikiem kancelarii królewskiej - zajmował się sprawami Prus i Pomorza. Posiadał liczne beneficja. W 1538 roku został kanonikiem warmińskim, pięć lat później przyjął święcenia kapłańskie. Sakrę biskupią przyjął w 1550 roku, w następnym został biskupem warmińskim. Zwalczał reformację i separatyzm Prus Królewskich. W 1558 roku wyjechał do Rzymu i został doradcą kurii w sprawie wznowienia soboru powszechnego; jako nuncjusz papieski przebywał w Wiedniu. Odegrał ważną rolę podczas soboru trydenckiego. Kapelusz kardynalski otrzymał w 1561 roku. W 1564 sprowadził do Polski jezuitów, a rok później założył w Braniewie pierwsze seminarium duchowne „Hosianum”. Zorganizował również kolegium jezuickie i założył drukarnię. Opiekował się polską ludnością diecezji. Powiększył księgozbiór lidzbarskiej biblioteki. Zasłynął jako zdecydowany przeciwnik reformacji. Ostatnie lata życia spędził w Rzymie. Zmarł w Capranica koło Rzymu, pochowano go w bazylice Najświętszej Marii Panny na Zatybrzu.
W programie:
ks. prof. Alojzy Szorc - omówienie biografii
mgr Zofia Januszkiewicz - prezentacja pamiątek
Część artystyczna.5 maja2004 r.Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
Maria Zientara – Malewska(4.09.1894 - 2.10.1984)poetka i działaczka warmińskaWieczór zamkowy w 110. rocznicę urodzin i 20. rocznicę śmierciUrodziła się w Brąswałdzie. Po ukończeniu szkoły ludowej uczęszczała na lekcje do ks. Walentego Barczewskiego. W 1920 roku była słuchaczką kursu dla nauczycieli pomocniczych w Olsztynie. W tym samym roku ukazał się drukiem jej pierwszy wiersz. W latach 1921 – 1923 Maria Zientara pracowała w „Gazecie Olsztyńskiej” i zaangażowała się w działalność społeczną. W 1926 roku ukończyła seminarium nauczycielskie w Krakowie. Z ramienia Polsko – Katolickiego Towarzystwa Szkolnego na Warmię w 1929 roku została nauczycielką szkoły polskiej w Chabrowie. Potem pracowała na Ziemi Złotowskiej i w Berlinie, gdzie kierowała Wydziałem Przedszkoli i Opieki Religijnej. We wrześniu 1939 została aresztowana i osadzona w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück. Od zwolnienia w roku następnym do końca wojny mieszkała w Brąswałdzie. W 1945 roku podjęła pracę w Wydziale Oświaty, jej zadaniem był nadzór nad przedszkolami i sierocińcami. W roku 1948 wyszła za mąż za Ottona Malewskiego i od tego czasu używała podwójnego nazwiska. Po przejściu na emeryturę (1950) włączyła się aktywnie w pracę zbieraczy folkloru. Maria Zientara – Malewska w okresie międzywojennym i powojennym wiele publikowała, głównie w prasie lokalnej. Były to wiersze i proza. Po 1945 roku najwięcej wierszy, artykułów i reportaży zamieściła w „Słowie na Warmii i Mazurach”, z którym współpracowała od początku jego założenia. W roku 1950 została przyjęta do Związku Literatów Polskich. Jej debiut książkowy przypadł na 1954 rok. Na jej dorobek książkowy złożyło się 19 pozycji wydanych po wojnie, w tym 6 tomików wierszy, z których część została napisana w gwarze warmińskiej. Za swoją działalność społeczną i literacką była wielokrotnie odznaczana i nagradzana. Zmarła 2 października1984 roku w Olsztynie. Sylwetka Marii Zientary – Malewskiej została zaprezentowana w trzech filmach dokumentalnych oraz na wystawie muzealnej. Jej nazwiskiem nazwano jedną z ulic olsztyńskich, jest również patronem szkoły. Ostatnia publikacja poświęcona twórczości Marii Zientary – Malewskiej to zbiór jej wierszy wydany wiosną 2004 roku.W programie:biografię przedstawi: dr Jan Chłostapamiątki omówi: Zofia Januszkiewiczwiersze przeczyta: Irena Telesz – Burczyk8 września2004 r.Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
MarynaOkęcka – Bromkowa
(26.06.1922 - 15.10.2003)dziennikarka radiowa, pisarka, działaczka społecznaWieczór zamkowy w pierwszą rocznicę śmierciUrodziła się w Uściługu na Wołyniu. Ukończyła Liceum Gospodarstwa Wiejskiego w Jazłowcu koło Buczacza. W latach 1845 – 1948 mieszkała na Śląsku. W 1949 roku przeprowadziła się do Olsztyna. Początkowo pracowała w banku. W 1956 roku Maryna Okęcka – Bromkowa rozpoczęła pracę w redakcji literackiej olsztyńskiej rozgłośni Polskiego Radia. Swoje zainteresowania skoncentrowała głównie na folklorze. Zgromadziła bogatą taśmotekę pieśni ludowych, gawęd i legend. Na ich podstawie przygotowała cykle audycji radiowych, które także stanowiły podstawę do jej pracy literackiej.Maryna Okęcka – Bromkowa debiutowała wierszami w olsztyńskiej prasie. Opracowała literacko i wydała w trzech tomach bajki i podania warmińsko – mazurskie oraz pieśni i gawędy myśliwskie. Napisała trzy powieści oparte na wspomnieniach z dzieciństwa i tradycjach rodzinnych. W latach 1971 – 1981 była członkiem Związku Literatów Polskich. Z inicjatywy Maryny Okęckiej – Bromkowej powstawały izby regionalne, których działalność często sama inspirowała i wspomagała. Zmarła w Olsztynie.
W programie:biografia: dr Jan Chłostapamiątki Zofia Januszkiewiczwiersze: Irena Telesz – Burczyk13 października2004 r.
Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
Alojzy Śliwa
(16.02.1885 - 24.11.1969)poeta ludowy, redaktor, pisarzWieczór zamkowy w trzydziestą piątą rocznicę śmierciUrodził się w Skajbotach koło Olsztyna. Z zawodu był krawcem. W trakcie nauki zawodu w Olsztynie nawiązał kontakty z redakcją „Gazety Olsztyńskiej”. W 1903 roku zdał egzamin czeladniczy z krawiectwa i rozpoczął pracę. Po odbyciu w latach 1905 – 1907 służby wojskowej zatrudnił się w Berlinie. Tam włączył się do pracy organizacji polonijnych oraz towarzystw śpiewaczych i stowarzyszeń ludowych. Utrzymywał też kontakty z „Gazetą Olsztyńską”, przysyłając krótkie korespondencje. W 1919 roku ukończył w Warszawie kurs dla działaczy plebiscytowych. Z ramienia Mazurskiego Komitetu Plebiscytowego został kierownikiem okręgu w Dźwierzutach w powiecie szczycieńskim. Po przegranym plebiscycie wyjechał do Poznania.Po zakończeniu wojny Alojzy Śliwa powrócił na Warmię. 17 maja 1945 roku mianowano go wójtem Gutkowa. Swoje wiersze i artykuły wspomnieniowe drukował w „Wiadomościach Mazurskich” i „Życiu Olsztyńskim”. W 1952 roku został przyjęty do Związku Literatów Polskich. Związał się ze „Słowem na Warmii i Mazurach”, gdzie zamieszczał swoje felietony ”Kuba spod Gietrzwałdu gada”, pisane gwarą warmińską. Jego wiersze znalazły się w antologii wydrukowanej w 1953 roku. Pierwszy zbiór wierszy Alojzego Śliwy ukazał się w 1965 roku. Dwa lata później wydano „Spacerki po Olsztynie”. Jego literacko opracowane bajki ukazały się w „Kiermaszu bajek”. Zmarł w Olsztynie.W programie:biografia:dr Jan Chłosta,pamiątki:Zofia Januszkiewicz,fragmenty twórczości:Jarosław Borodziuk, wiersze przeczyta: Irena Telesz – Burczyk24 listopada2004 r.
Sale Kopernikowskie
zamku olsztyńskiego
